زخم-جراحی

همه چیز در خصوص درمان زخم جراحی (روش های درمان + مراقبت ها)

درمان زخم جراحی

زخم‌های بعد از عمل جراحی یکی از چالش‌های مهم پس از انجام اعمال جراحی محسوب می‌شوند. التیام زخم و بازگشت به سلامتی کامل پس از جراحی، یک فرایند طبیعی است اما ممکن است در برخی موارد با مشکلات و عوارضی همراه باشد. 

 

کنترل عفونت، مراقبت صحیح از زخم، تغذیه مناسب و رعایت نکات بهداشتی از جمله ملزومات مهم در دوران نقاهت و التیام سریع‌تر زخم هستند. این فرایند می‌تواند با توجه به نوع جراحی انجام شده و وضعیت سلامتی فرد، از چند روز تا چند ماه طول بکشد.  

 

پس با توجه به اهمیت زخم جراحی و نقش آن در بازگشت سریع بیمار به زندگی عادی، ضروری است تا به تمام جوانب مربوط به کنترل، مراقبت و درمان آن بپردازیم.

 

این مقدمه و سخن آغازین کوتاهی در مورد اهمیت بحث زخم جراحی بود. امیدوارم مفید واقع شده باشد. در صورت نیاز به توضیح یا بسط بیشتر، در خدمتم.

 

 

روش‌های درمان زخم‌های پس از عمل جراحی

کنترل و پیشگیری از عفونت:

عفونت یکی از شایع‌ترین عوارض پس از اعمال جراحی است که می‌تواند منجر به طولانی‌شدن دوره نقاهت و حتی بروز مشکلات حادتر سلامتی شود. بر اساس آمارها، حدود 30 درصد از زخم‌های جراحی دچار عفونت می‌شوند.

کارشناسان پزشکی تأکید می‌کنند که پیشگیری و کنترل به موقع عفونت زخم‌ها، نقش بسزایی در کاهش عوارض و تسریع التیام دارد. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های مناسب، پانسمان مرتب و بهداشتی ناحیه زخم و پرهیز از لمس مستقیم آن، از جمله اقدامات توصیه‌شده است.

همچنین رعایت نکات بهداشت فردی و استریل‌سازی وسایل و لباس‌ها می‌تواند از ورود عفونت به زخم جلوگیری کند. 

 

پانسمان مرتب زخم:

کارشناسان پزشکی می‌گویند: پانسمان منظم و مرتب زخم‌های جراحی نقش بسزایی در پیشگیری از آلودگی مجدد، کنترل عفونت و تسریع روند بهبودی  دارد.

طبق توصیه پزشکان، پانسمان باید حداقل روزی یک بار و در صورت نیاز بیشتر، تعویض شود. استفاده از باند استریل، گاز و مواد ضدعفونی‌کننده در پانسمان برای محافظت هرچه بیشتر زخم ضروری است.

همچنین پرستاران و پزشکان تأکید می‌کنند که شستشو و ضدعفونی کردن دست‌ها قبل از برداشتن پانسمان قدیمی و قرار دادن پانسمان جدید بسیار حائز اهمیت است تا از انتقال آلودگی و باکتری‌ها به زخم جلوگیری شود.

 

استفاده از داروهای موضعی ترمیم و التیام‌دهنده:

به گزارش پزشکان، استفاده از کرم‌ها، ژل‌ها و اسپری‌های حاوی موادی مانند کلاژن، اسید هیالورونیک، ویتامین C و E و همچنین کوآنزیم Q10 به شدت در تسریع روند بهبود زخم‌های پس از اعمال جراحی مؤثر است.

این مواد با خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی خود از التهاب و تورم ناحیه زخم می‌کاهند و سبب تحریک رشد سلول‌های جدید و افزایش جریان خون موضعی می‌شوند.

کارشناسان توصیه می‌کنند این داروها را طبق دستور پزشک و پس از پانسمان زخم به صورت مرتب استفاده کرد تا ضمن حفظ ناحیه زخم، روند بهبودی تسریع شود. 

تغذیه مناسب و غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی:

کارشناسان تغذیه می‌گویند، رژیم غذایی مناسب و سرشار از ویتامین‌ها و املاح معدنی، نقش بسزایی در تقویت سیستم ایمنی و تسریع فرایند التیام و بهبود زخم‌های ناشی از عمل‌های جراحی دارد.

غذاهای حاوی ویتامین C مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه، ویتامین A موجود در شیر و لبنیات، روی و پروتئین که در گوشت‌های کم‌چرب و حبوبات یافت می‌شود، از ارکان اصلی رژیم غذایی التیام‌بخش زخم به‌شمار می‌آیند.

همچنین تأمین آب کافی بدن و دریافت ویتامین‌ها از مکمل‌های غذایی در صورت تجویز پزشک، می‌تواند کمک‌کننده باشد.

اجتناب از فشار و تحمل وزن بر روی ناحیه جراحی شده:

پزشکان و متخصصان توانبخشی تأکید می‌کنند که یکی از مهم‌ترین نکات در دوران نقاهت پس از جراحی، پرهیز از اعمال فشار یا تحمل وزن بر روی ناحیه عمل‌شده است.

این کارشناسان به بیماران توصیه می‌کنند برای جلوگیری از باز شدن زخم، عفونت و درد بیشتر، حداقل به مدت چند روز و تا زمانی که پزشک اجازه دهد، از فعالیت‌ بدنی شدید، بلند کردن اجسام سنگین یا ایستادن یا نشستن طولانی بپرهیزند و بر روی زخم فشار نیاورند.

با این احتیاط‌ها می‌توان از بروز عوارض احتمالی جلوگیری کرد و به التیام سریع‌تر و بهتر زخم پس از جراحی کمک شایانی نمود.

عوامل موثر در التیام زخم‌های جراحی

عوامل متعددی در التیام موفقیت‌آمیز و بهبود سریع زخم‌های ناشی از عمل‌های جراحی نقش دارند.

اولین و مهم‌ترین عامل، پیشگیری و کنترل به‌موقع عفونت است. استفاده به‌جا از آنتی‌بیوتیک‌های مکمل و موضعی و پانسمان مناسب و مرتب زخم، از ابتلای آن به عفونت‌های قارچی و باکتریایی جلوگیری می‌کند.

عامل بعدی، تغذیه مناسب و غنی‌شده با مکمل‌های تجویزی پزشک است. مصرف غذاهای حاوی پروتئین، ویتامین‌های A، C، E و املاح معدنی نظیر روی و سلنیوم، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و فرایند التیام را تسریع می‌بخشد.

استراحت کافی و عدم تحمل وزن یا فشار بر محلّ زخم نیز حائز اهمیت فراوان است. ورزش‌های ملایم و فیزیوتراپی پس از طی دوران استراحت نیز می‌تواند التیام را تسهیل کند.

در کنار این موارد، استفاده از داروها و مکمل‌های خوراکی و موضعی تجویزشده توسط پزشک، کنترل مرتب زخم و رعایت نکات بهداشت فردی توسط بیمار، از دیگر نکاتی است که در التیام و بهبودی مؤثرند.

مطلب مرتبط: 0 تا 100 درمان زخم دیابتی

عوامل موثر در التیام زخم‌های جراحی

پانسمان‌ها و داروهای تسریع‌کننده بهبود زخم‌های پس از عمل

به گفته کارشناسان پزشکی، استفاده از انواع پانسمان‌های استریل و آغشته به موادی مانند بتادین و نیترات نقره، به حفظ پاکیزگی زخم و جلوگیری از آلودگی مجدد آن کمک شایانی می‌کند.

همچنین مصرف مرتب داروها و کرم‌های تجویزی پزشک که حاوی موادی همچون کلاژن، اسید هیالورونیک، ویتامین C و روغن درخت چای سبب تسریع التیام سلول‌های آسیب‌دیده و رفع التهاب می‌شود، نقش به‌سزایی در بهبود سریع‌تر زخم دارد.

البته کارشناسان هشدار می‌دهند که افراد دارای حساسیت پوستی به هر یک از این مواد، باید قبل از مصرف حتما با پزشک معالج خود مشورت کنند.

تغذیه مناسب برای درمان سریع‌تر زخم‌های جراحی

تغذیه مناسب یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در التیام و بهبود سریع زخم‌های ناشی از جراحی است.

زخم جراحی

کارشناسان تغذیه می‌گویند: دریافت کافی پروتئین از طریق مصرف گوشت‌های کم‌چرب، تخم‌مرغ، ماهی، شیر و لبنیات، برای ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده زخم ضروری است.

ویتامین‌های محلول در آب مانند ویتامین C موجود در انواع میوه‌ها و سبزیجات و ویتامین A یافت‌شده در شیر و زرده تخم‌مرغ نیز در تقویت سیستم ایمنی بدن برای مقابله با التهاب و عفونت بسیار مفید هستند.

مصرف غلات سبوس‌دار، حبوبات، آجیل و دانه‌ها که منبع غنی آهن و روی محسوب می‌شوند نیز کمک‌کننده است.

شایان ذکر است تأمین آب کافی بدن از طریق آب، آبمیوه‌های طبیعی و چای‌های گیاهی برای جبران کسری مایعات و الکترولیت‌ها، نقشی اساسی در التیام سریع‌تر زخم دارد.

در کنار این‌ها، مصرف مکمل‌های ویتامینی و معدنی با تجویز پزشک، باعث تسریع روند بهبودی می‌شود.

نکات مراقبت از زخم بعد از عمل جراحی

تغذیه مناسب یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در التیام و بهبود سریع زخم‌های ناشی از جراحی است.

ویتامین D

کارشناسان تغذیه می‌گویند: دریافت کافی پروتئین از طریق مصرف گوشت‌های کم‌چرب، تخم‌مرغ، ماهی، شیر و لبنیات، برای ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده زخم ضروری است.

ویتامین‌های محلول در آب مانند ویتامین C موجود در انواع میوه‌ها و سبزیجات و ویتامین A یافت‌شده در شیر و زرده تخم‌مرغ نیز در تقویت سیستم ایمنی بدن برای مقابله با التهاب و عفونت بسیار مفید هستند.

مصرف غلات سبوس‌دار، حبوبات، آجیل و دانه‌ها که منبع غنی آهن و روی محسوب می‌شوند نیز کمک‌کننده است.

شایان ذکر است تأمین آب کافی بدن از طریق آب، آبمیوه‌های طبیعی و چای‌های گیاهی برای جبران کسری مایعات و الکترولیت‌ها، نقشی اساسی در التیام سریع‌تر زخم دارد.

در کنار این‌ها، مصرف مکمل‌های ویتامینی و معدنی با تجویز پزشک، باعث تسریع روند بهبودی می‌شود.

عوارض احتمالی زخم‌های بعد از جراحی و روش‌های پیشگیری

زخم‌های ناشی از جراحی می‌توانند در مواردی با عوارضی همچون عفونت، باز شدن بخیه‌ها، خون‌ریزی مجدد، التهاب و ترشح زیاد همراه باشند.

کارشناسان پزشکی می‌گویند: اجتناب از لمس مستقیم و خارش زخم، عدم خیس کردن ناحیه بخیه شده، تعویض به موقع پانسمان، پرهیز از فعالیت‌بدنی شدید و اعمال فشار بر زخم، از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از بروز عوارض هستند.

همچنین مصرف به موقع داروهای آنتی‌بیوتیکی، التیام‌بخش و ضدالتهاب تجویزشده، رعایت بهداشت فردی، تغذیه مناسب و استراحت کافی، در کاهش خطر عوارض کمک‌کننده‌اند.

در صورت بروز تورم، قرمزی، ترشح زیاد یا درد و حساسیت بیش از حد در ناحیه زخم جراحی، باید فوراً به پزشک مراجعه شود تا اقدامات درمانی لازم به موقع انجام گیرد.

فیزیوتراپی و ورزش‌های مفید در درمان سریع‌تر زخم‌ها

فیزیوتراپی و انجام ورزش‌های ملایم و هدفمند، نقش مهمی در تسریع بهبود زخم‌های پس از اعمال جراحی ایفا می‌کند.

فیزیوتراپیست‌ها توصیه می‌کنند پس از گذشت حداقل 2 تا 3 هفته از عمل جراحی و در طول دوره نقاهت، انجام ماساژهای ملایم و درمانی با دستگاه‌های الکتروتراپی در ناحیه زخم موجب تسکین التهاب، کاهش درد و تسریع روند بهبودی می‌شود.

همچنین ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی و شنای آرام، تمرینات کششی و یوگای ملایم، با تقویت سیستم گردش خون و تسریع رساندن اکسیژن و مواد مغذی به بافت‌ها، باعث تحریک رشد سلول‌های جدید زخم و التیام سریع‌تر آن می‌شوند.

البته قبل از شروع هر برنامه‌ای، حتما باید با پزشک مشورت شود تا از مناسب بودن آن برای وضعیت خاص بیمار اطمینان حاصل گردد.

رژیم غذایی مناسب در دوره نقاهت پس از عمل جراحی

رژیم غذایی مطلوب و مناسب در دوران نقاهت بعد از عمل‌های جراحی، نقش بسزایی در تسریع التیام زخم، کاهش عوارض احتمالی و بازگشت سریع‌تر به زندگی عادی دارد.

متخصصان تغذیه معتقدند مصرف غذاهای سرشار از پروتئین نظیر ماهی، مرغ، تخم‌مرغ، لبنیات کم‌چرب و حبوبات، برای ترمیم و التیام سلول‌ها و بافت‌های آسیب‌دیده ضروری است.

همچنین میوه‌ها و سبزیجات تازه که سرشار از ویتامین C و ضداکسیدان‌ها هستند و نیز غلات سبوس‌دار و آجیل، با افزایش ایمنی بدن، فرایند بهبودی را تسریع می‌بخشند.

شایان ذکر است مصرف آب کافی، آب میوه‌های تازه و سوپ‌های سبک، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

در کنار این‌ها، استفاده از مکمل‌های ویتامین و معدنی با تجویز پزشک، کمک‌کننده خواهد بود.

رژیم غذایی مناسب در دوره نقاهت پس از عمل جراحی

بهترین روش های درمان زخم جراحی 

بهترین روش‌های درمان زخم‌ جراحی عبارتند از:

زخم جراحی

– پانسمان مرتب و بهداشتی زخم با استفاده از باند استریل، بتادین و نیترات نقره جهت جلوگیری از آلودگی مجدد

– مصرف منظم داروها و محصولات ترمیم‌کننده مانند کرم‌های حاوی ویتامین E، C و کلاژن برای تسریع التیام

– تغذیه مناسب با تاکید بر مصرف غذاهای سرشار از پروتئین، ویتامین‌های A، C، E و ریزمغذی‌ها برای تقویت سیستم ایمنی

– اجتناب از فعالیت‌های سنگین و اعمال فشار بر زخم به مدت حداقل 2 تا 3 هفته پس از عمل

– استراحت کافی و خواب راحت و پیروی از دستورات پزشک در دوران نقاهت پس از عمل

با کمک این روش‌ها و مراجعه به کلینیک زخم تخصصی می‌توان به بهبودی سریع‌تر و موثرتر زخم‌های حاصل از جراحی‌ها کمک کرد.

همه-چیز-در-خصوص-زخم-عفونی

0 تا 100 درمان زخم عفونی (عوارض زخم عفونی+روش های درمان)

همه چیز درباره زخم عفونی + روش های درمان

زخم‌های عفونی یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی هستند که می‌توانند در اثر آسیب‌دیدگی پوست ایجاد شوند. زخم‌های عفونی زمانی رخ می‌دهند که میکروب‌ها مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها وارد بافت‌های آسیب‌دیده پوست شده و عفونت ایجاد کنند.

علائم زخم عفونی شامل درد، قرمزی، تورم، گرما و ترشحات زرد یا سبزرنگ از زخم است. این زخم‌ها معمولاً لبه‌های نامنظم و مشخصی دارند. عواملی مانند ضعف سیستم ایمنی، دیابت، گردش ضعیف خون، آسیب‌دیدگی‌های شدید و… می‌توانند خطر ابتلا به زخم‌های عفونی را افزایش دهند.

درمان زخم‌های عفونی بستگی به علت ایجاد آن‌ها دارد اما معمولاً شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، ضدعفونی موضعی زخم، بهبود گردش خون در ناحیه زخم و… است. عدم درمان زخم‌های عفونی می‌تواند منجربه عوارض جدی‌تری مانند سپتی‌سمی، از بین رفتن بافت‌ها و انتشار عفونت به بخش‌های دیگر بدن شود.

پادکست درمان زخم عفونی دنیای زخم

فهرست مطالب

انواع زخم عفونی

انواع زخم‌های عفونی بر اساس نوع عامل بیماری‌زایی که آن‌ها را ایجاد می‌کند، طبقه‌بندی می‌شوند:

۱- زخم های باکتریایی:

 شایع‌ترین نوع هستند و توسط باکتری‌هایی مثل استافیلوکوک، استرپتوکوک و… ایجاد می‌شوند.

۲- زخم‌های قارچی:

انواعی مانند زخم‌های کاندیدایی یا آسپرژیلوس که از طریق قارچ‌ها ایجاد می‌شوند.

۳- زخم‌های ویروسی:

توسط ویروس‌هایی نظیر هرپس سیمپلکس به وجود می‌آیند و معمولا دوره بهبودی طولانی‌تری دارند.

۴- زخم‌های انگلی:

کرم‌های انگل مثل کرم خاکی می‌توانند موجب زخم‌های مزمن و دردناکی شوند.

۵- زخم‌های التهابی:

در اثر بیماری‌های التهابی پوستی نظیر پسوریازیس یا اگزما ایجاد می‌شوند.

تشخیص نوع عامل ایجاد زخم برای تجویز درمان صحیح حائز اهمیت است. مراجعه به پزشک، جمع‌آوری آزمایش‌ها و بیوپسی ضروری است.

علت ایجاد عفونت در زخم چیست ؟

عفونت زخم یکی از شایع‌ترین عوارض پس از ایجاد زخم است که می‌تواند منجر به طولانی شدن دوره درمان یا بروز عوارض جدی شود. دلایل مختلفی در ایجاد عفونت نقش دارند:

اول اینکه ورود میکروب‌ها به زخم باز از طریق تماس با مواد و سطوح آلوده اتفاق می‌افتد. زخم‌ها محیط مطلوبی برای رشد باکتری‌ها و عفونت فراهم می‌کنند.

دوم اینکه کاهش سیستم ایمنی بدن در بیماران مبتلا به دیابت، سرطان یا مصرف‌کننده داروهای سرکوبگر باعث تسریع عفونت می‌شود. ضعف گردش خون نیز خطرساز است.

سوم آسیب مکانیکی ناحیه زخم، وجود بافت مرده و ترشحات زیاد زخم و عدم تمیز کردن مناسب آن احتمال عفونت را بالا می‌برد.

پیشگیری از تماس زخم با منابع آلودگی، مراقبت صحیح از زخم و تقویت سیستم ایمنی، از راه‌های پیشگیری از عفونت زخم است.

 

زخم-عفونی

راهنمای کامل درمان طبیعی و دارویی زخم‌های عفونی

  زخم‌های عفونی نیازمند درمان سریع و مناسب هستند تا از عوارض بعدی آن‌ها جلوگیری شود. روش‌های درمانی طبیعی و دارویی متعددی وجود دارد:

استفاده از گیاهان ضدعفونی‌کننده موضعی مانند صمغ گیاه آلوئه‌ورا، گل میخک و چای سبز، بسیار مفید است. همچنین روغن درخت چای با خاصیت آنتی‌باکتریال بالا، توصیه می‌شود.

مکمل‌هایی مانند ویتامین C و روی، با افزایش ایمنی بدن، التیام زخم را تسریع می‌کنند. مصرف مواد غذایی حاوی زینک و آهن نیز ضروری است.

داروهایی نظیر آنتی‌بیوتیک‌های موضعی مایتامیسین و نئومایسین اغلب تجویز می‌شوند. التهاب و درد را می‌توان با ضدالتهاب‌هایی نظیر ایبوپروفن کاهش داد.

تمیز نگه داشتن زخم و تعویض روزانه پانسمان نیز حائز اهمیت فراوان است. مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان صحیح الزامی است.

درمان زخم عفونی

پزشکان و متخصصین درمان زخم عفونی کدامند ؟

 پزشکان، کلینیک های زخم و متخصصینی که بیشتر در زمینه تشخیص و درمان زخم‌های عفونی فعالیت می‌کنند عبارتند از:

– متخصص عفونی: تشخیص و درمان انواع عفونت‌ها از جمله عفونت زخم توسط این متخصصان انجام می‌شود.

– متخصص جراحی عمومی: جراحان عمومی نیز با توجه به زمینه کاری خود، در درمان زخم‌های پس از جراحی نقش دارند.

– متخصص پوست: درماتولوژیست‌ها یا پوست‌شناسان بیماری‌های پوستی منجمله انواع زخم‌ها را درمان می‌کنند.

– پرستاران زخم: پرستاران آموزش دیده در زمینه مراقبت و درمان زخم که زیر نظر پزشک معالج فعالیت می‌کنند.

انتخاب متخصص مناسب بستگی به نوع زخم شما دارد. با پزشک خانواده خود مشورت کنید.

10 روش موثر برای التیام سریع زخم‌های عفونی

مهم‌ترین روش‌های تسریع التیام زخم‌های عفونی عبارتند از:

1- استفاده از پمادها و کرم‌های حاوی آنتی‌بیوتیک، مانند نئومایسین و باسیتراسین، جهت درمان عفونت

2- بهبود گردش خون موضعی با استفاده از کرم‌هایی مثل هپارین و ونوفلکس

3- مرطوب نگه داشتن زخم با پانسمان‌های مرطوب، برای تسهیل فرایند بازسازی بافت

4- پاکسازی مرتب زخم از بافت‌های مرده و ترشحات، با استفاده از سرم فیزیولوژی

5- مصرف خوراکی مکمل‌های ویتامین C و روی

6- تقویت سیستم ایمنی با مکمل‌های پروبیوتیک و ژل آلوئه ورا

7- محافظت از زخم با انواع پانسمان‌های مدرن

8- جلوگیری از ورود میکروب با استفاده از نوارهای بتادین

9- رعایت اصول بهداشتی و تمیز نگه داشتن ناحیه زخم

10- مشورت با پزشک جهت تجویز درمان دارویی کامل

عوارض زخم‌های عفونی در صورت عدم درمان + راهکارهای پیشگیری

 عدم درمان به موقع و صحیح زخم‌های عفونی می‌تواند منجر به عوارض خطرناکی شود. عفونت‌زاها از طریق جریان خون به بخش‌های دیگر بدن منتشر شده و باعث سپتیسمی (عفونت خون) می‌گردند. همچنین ادامه التهاب و عفونت موضعی بافت‌های اطراف را تخریب کرده و ممکن است نکروز و پوسیدگی پیشرونده ایجاد نماید.

بنابراین پیشگیری از ابتلا به عفونت زخم و درمان سریع آن در صورت ابتلا حائز اهمیت فراوان است. استفاده از پانسمان مناسب، ضدعفونی مداوم زخم، مراقبت از بهبود عملکرد ایمنی، کنترل قند و چربی خون و به حداقل رساندن آسیب مکانیکی به زخم از جمله راهکارهای پیشگیرانه موثر محسوب می‌شوند. توصیه می‌شود در صورت مشاهده علائم عفونت، بی‌درنگ به پزشک مراجعه نمایید.

رژیم غذایی مناسب جهت تسریع التیام زخم‌های عفونی

رژیم غذایی نقش مهمی در تسریع التیام زخم‌های عفونی ایفا می‌کند. مصرف موادی که سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند و فرایند ترمیم بافت را بهبود می‌بخشند، بسیار مفید است:

مصرف روزانه میوه‌ها و سبزیجاتی مانند سیب زمینی، کلم بروکلی، انواع جالیز و پرتقال که سرشار از ویتامین C هستند، توصیه می‌شود. این ویتامین نقش مهمی در تقویت دستگاه ایمنی و تولید کلاژن برای بهبود التیام زخم دارد.

پروتئین‌هایی مانند ماهی، مرغ، تخم مرغ و لوبیا با فراهم کردن اسیدهای آمینه ضروری مورد نیاز، التیام بافت را تسریع می‌بخشند.

بهتر است از مصرف قند و شکر، غذاهای چرب و سرخ شده، الکل و سیگار که سیستم ایمنی را تضعیف می‌کنند، پرهیز شود.

نقش-تغذیه-در-درمان-زخم-عفونی

نکات مهم پانسمان و مراقبت و درمان از زخم های عفونی

پانسمان صحیح و مرتب زخم عفونی از اهمیت زیادی برخوردار است. پانسمان باید به طور مرتب و حداقل روزی یکبار عوض شود. همچنین هر بار قبل از پانسمان مجدد، زخم باید کاملاً تمیز و عاری از هر گونه ترشحات و بافت مرده باشد.

انتخاب نوع پانسمان بستگی به وسعت، عمق و میزان ترشحات زخم دارد. از پانسمان‌های مدرن و آغشته به مواد ضدعفونی‌کننده و التیام‌بخش می‌توان استفاده نمود. پانسمان باید طوری قرار گیرد که فشاری به زخم وارد نکند و مانع جریان خون نشود.

علاوه بر پانسمان، استفاده از کرم‌ها و پمادهای ضدعفونی‌کننده، ضدالتهاب و التیام‌بخش نیز ضروری است. بهتر است از حباب گذاری پانسمان روی زخم‌های عمیق و وسیع خودداری شود. مراقبت از زخم باید تا زمان کامل بهبودی ادامه یابد.

پانسمان-زخم عفونی

کلینیک‌ زخم به‌عنوان مراکز تخصصی در درمان زخم عفونی، نقش بسیار حیاتی و جهانی دارند. این نقش بر اساس تخصص و تجهیزات پزشکی پیشرفته‌ای که در اختیار دارند، به صورت چندگانه بیان می‌شود. ابتدا، با تجهیزات تشخیصی مدرن و تصویربرداری دقیق، به تحلیل دقیق از نوع و میزان عفونت در زخم می‌پردازند. سپس، تیم‌های متخصص با بررسی عمیق و جامع از وضعیت بیمار، برنامه درمانی متناسب و شخصی‌سازی شده را آغاز می‌کنند. این برنامه شامل مراقبت‌های تخصصی، درمان‌های جدید، و استفاده از تکنولوژی‌های نوین در فرآیند بهبودی زخم می‌شود. پیگیری مستمر و نظارت دقیق از تغییرات زخم و پاسخ به درمان، از دیگر ویژگی‌های این کلینیک‌هاست. با ایفای این نقش، کلینیک‌های زخم به عنوان مهمترین نهادها در تأمین مراقبت‌های بهداشتی و درمانی برای بیماران مبتلا به زخم عفونی، نقش برجسته‌ای در بهبود کیفیت زندگی و بهبود سریعتر بیماران ایفا می‌کنند.

انواع زخم

انواع زخم و 8 نوع از متداول ترین و مهمترین انواع زخم | دنیای زخم

انواع زخم و 8 نوع از متداول ترین انواع آن کدامند؟

انواع زخم می تواند به شکل و روش های مختلف اتفاق بیافتد که در ادامه به آن می پردازیم.

. زخم بستر.(Bedsore)

. زخم بر اثر سوراخ شدگی.(Puncture wound)

. زخم بر اثر پارگی.(Wound due to tearing)

. زخم بر اثر قطع عضو.(Amputation wound)

. زخم بر اثر بریدگی(Cut wound)

. زخم بر اثر ترکش گلوله.(Wound due to bullet fragments)

. زخم ساییدگی.(abrasion wound)

. زخم بر اثر گازگرفتگی و یا نیش حیوانات(Wounds caused by animal bites)

انواع زخم

زخم حاد

زخم حاد نوعی آسیب ناگهانی که یکباره و نه در طول زمان به لایه های مختلف پوست وارد می شود و در فرآیند بهبودی، روند طبیعی را طی می کند. زخم حاد معمولا در اثر برخورد بدن با اجسام سخت یا لبه های تیز ایجاد می شود.

 

معرفی انواع زخم – نمونه زخم های حاد :

  • بریدگی  Cuts

بریدگی زخم ناشی از بریده شدن پوست است. بریدگی ها معمولا زخم های مسطحی هستند که حاشیه های مشخصی دارند و به وسیله جسم نوک تیز ایجاد می شوند.

  • پارگی  Laceration

پارگی را می توان به طور کلی به صورت زخمی با لبه های ناهموار ناشی از پاره شدن پوست تعریف نمود. پارگی ها معمولا به وسیله نیرو یا جسم غیر نوک تیز ایجاد می شوند. همراه با آنها ، کبودشدگی نیز وجود دارد.

  • ساییدگی Abrasion

آسیب دیدگی لایه اپیدرم و یا قسمت فوقانی درم که بدون خونریزی بوده و اسکار به جا نمی گذارد.

  • کوفتگی  Contusion

کوفتگی آسیبی است که پوست را از بین نمی برد و تنها کبودی ایجاد می کند و در اثر پاره شدن عروق زیر جلدی ناشی از ضربه یا فشار ایجاد می شود.

محل های دهنده پیوند  Donor site

در اثر برداشتن قسمتی از پوست برای گرافت در زخم های سوختگی، جراحی و تروماتیک با آسیب وسیع ایجاد می شود.

زخم های جراحی Surgical wounds

زخم های جراحی در واقع برش محل جراحی و ناشی از اعمال و اقدامات پیش بینی شده ای هستند به همین دلیل ریسک آلودگی و عفونت بعدی در آنها کمتر است. علی رغم تمام اقدامات، این زخم ها گاهی دچار عوارضی مانند عفونت، باز شدن محل بخیه ، خونریزی و هماتوم می شوند.

سوختگی ها Burns

نوعی آسیب بافتی ناشی از عوامل حرارتی، شیمیایی، الکتریکی و یا پرتویی

انواع زخم

 

تغذیه و ترمیم زخم

تغذیه و ترمیم زخم | 2 رابطه ی مستقیم نقش تغذیه در ترمیم زخم

تغذیه و ترمیم زخم چه رابطه ی مستقیمی با هم دارند؟

تغذیه و ترمیم زخم یک رابطه مستقیم و یا بهتر بگوییم، اصلی ترین روش التیام و بهبودی و درمان سریع زخم است. تغذیه کمک می کند که زخم ها از طریق رسیدن مواد پروتئینی و مواد سلول ساز مثل کلسترول و امگا 3 که برای ترمیم دیواره سلول و زخم نیاز است، هر چه سریعتر به بدن برسد و بهبودی حاصل گردد.

تغذیه یکی از اجزای مهم ترمیم زخم است. ارتباط بین تغذیه و ترمیم زخم انکار ناشدنی است و رعایت یک برنامه غذایی صحیح و مناسب به شما در التیام هر چه سریعتر زخم و جراحت کمک می نماید. یک برنامه غذایی متعادل باید شامل تمام گروههای غذایی باشد، یعنی شما در برنامه غذایی روزانه خود به مقدار کافی از پروتئین ها، مغزها، میوه ها و سبزیجات، محصولات لبنی کم چرب و اسید های چرب غیر اشباع استفاده نمایید.

تغذیه و ترمیم زخم

مکانیسم تاثیر مواد مختلف بر ترمیم زخم:

تغذیه و ترمیم زخم
  • ویتامین آ: جهت ساخت کلاژن، افزایش قدرت و استحکام بافت تازه تشکیل شده زخم از طریق ایجاد شبکه بین کلاژنی و ساختن لایه اپی تلیال پوشاننده زخم وجود ویتامین آ ضروری است.
  • گروه ویتامینهای ب:  درتولید آنتی بادی و افزایش سیستم ایمنی بدن و نیز سنتز کلاژن وافزایش استحکام بافت تازه تشکیل شده نقش دارد.
  • ویتامین ث : کمک به جذب آهن و ساخت پروتئن کلاژن و تولید فیبروبلاست، کمک به انسجام غشاء سلولی دیواره مویرگها، افزایش قدرت سیستم ایمنی توسط ویتامین ث امکانپذیر است.
  • ویتامین د: ویتامین د حمل کننده مواد مغذی به سلولهای موضع زخم وباعث سوخت وساز کلیسم در بدن می شود.
  • ویتامین کا:  نقش این ویتامین کمک به حفظ زمان طبیعی انعقاد خون می باشد.
  • آهن : آهن مؤثردر حمل اکسیژن به بافتهای آسیب دیده بوده و در ساخت هموگلوبین و کلاژن مورد نیاز است.
  • مس : برای ساخت شبکه ی کلاژن زخم، پروتئین های پوست و تولید گلبول قرمز مورد نیاز است.
  • روی :  وجود روی در بدن سبب تکثیر سلولی و ساخت پروتئین شده به بدن امکان استفاده از ویتامبن آ موجود در موادغذایی را می دهد.
  • منیزیم : ساخت کلاژن نقش اصلی منیزیم در بدن می باشد.
  • کلسیم:  ماده اصلی در تشکیل لخته خون       
  • اسید فولیک تقسیم و رشد سلولی و ساخت گلبولهای قرمز خون
  • چربی: ذخیره انرژی سلولی، ساختن غشاء سلولهای جدید بافت زخم،شرکت در سوخت وساز سلولی وفرایند التهابی از نقش های مهم مواد غذایی حاوی چربی در رژیم غذایی فرد بیمار دچار زخم است.
  • پروتئین:  جهت ساخت بافت پرکننده زخم و بافت کلاژن، ساخت فاکتورهای انعقادی خون، رگ سازی، افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن، تولید گلبول سفید و در نهایت ترمیم زخم پایه اصلی رژیم غذایی است.
  • کربوهیدرات و کالری: در بدن بیمار با زخم ،سوخت و ساز، میزان بالایی داشته وجهت تولید انرژی نیاز به کربوهیدرات می باشد.

تغذیه و ترمیم زخم : طی روند بهبود زخم، بدن به مقدار بیشتری از کالری، پروتئین، ویتامین های A و  C و گاهی اوقات ماده معدنی روی نیاز دارد.

تغذیه و ترمیم زخم

 

  • مواد غذایی حاوی کربوهیدرات : نان، برنج، ماکارونی، غلات، انواع شیرینی و سیب زمینی
  • پروتئین: در گوشت، حبوبات، ماهی ،لوبیا، تخم مرغ، شیر و ماست، محصولات پروتئین سویا یافت می شود.
  • ویتامین سی : در مرکبات، توت فرنگی، گوجه فرنگی، آب گوجه فرنگی، فلفل، سیب زمینی پخته، اسفناج، کلم بروکلی، گل کلم یافت می شود.
  • ویتامین آ : درجگر گوسفند، تخم مرغ، لبنیات ،ماهی،  سبزیجات دارای برگ تیره، سبزیجات دارای برگ سبز، سبزیجات نارنجی یا زرد رنگ، طالبی یافت می شود.
  • روی :  غذاهای دریایی ، ماهی، صدف، گوشت مرغ، دانه آفتاب گردان ، برشتوک غنی شده، گوشت قرمز یافت می شود.
ویتامین C
پروتئین
غلات

زخم فشاری

زخم فشاری چیست؟ | 4 مرحله از درمان زخم فشاری | دنیای زخم

زخم فشاری چیست؟

زخم فشاری نوعی آسیب است که هنگامی که ناحیه ای از پوست برای مدت معینی تحت فشار ثابت قرار می گیرد ، باعث شکستگی پوست و بافت ، قطع تغذیه و اکسیژن رسانی ،ایسکمی و در نهایت نکروز بافت می شود.  درواقع زمانی می توانند ایجاد شوند که در مدت کوتاهی فشار زیادی به ناحیه ای از پوست وارد شود. وقتی فشار کمتری برای مدت طولانی تری وارد شود نیز می توانند بروز کنند. تحلیل بافت یا به دلیل فشرده شدن بافت های نرم بر روی یک تکیه گاه مانند تخت یا صندلی هنگام نشستن یا خوابیدن فرد اتفاق می افتد ، یا به دلیل فشار دادن چیزی به بدن مانند کفش ، پروتز ، وسیله جراحی یا لباس و… رگهای خونی موجود در بافت از حالت معمول خود فشرده تر یا کشیده می شوند و خون قادر به عبور از آنها نیست.

زخم فشاری

مناطق شایع پر خطر در معرض ابتلا به زخم فشاری

با توجه به چگونگی قرار گرفتن فرد در بستر یا صندلی نواحی در معرض خطر زخم فشاری متفاوت خواهند بود ولی به طور کلی مناطق شایع پر خطردر معرض ابتلا به زخم فشاری عبارتند از:

  • ناحیه پس سر
  • نرمه گوشها
  • پشت و طرفین شانه ها
  • قفسه سینه و دنده ها
  • کتف و برجستگی آرنج
  • برجستگی های سر لگن( ایسکیال)
  • برجستگی های سر استخوان ران(تروکانتر)
  • انتهای ستون فقرات (ناحیه ساکروم)
  • زانوها
  • پاشنه‌ها و قوزک داخلی و خارجی پاها
آناتومی
آناتومی بدن

چگونه می توان از بروز زخم بستر یا فشاری پیشگیری نمود؟

کاهش فشار موضعی:

  • با تغییر وضعیت بیمار هر دو ساعت یک بار به نحوی که بیماردروضعیت خوابیده به سمت راست، به پشت، سمت چپ و روی شکم بیش از دو ساعت قرار نگیرد.
  • با استفاده از تشک های مواج پر شده باهوا، آب یا ژله ای

مراقبت مناسب پوست که شامل:

  • حفظ بهداشت پوست با شستشوی پوست با آب نیمه گرم وعاری نگه داشتن آن ازهر گونه آلودگی، ادرار و یا مدفوع
  • خشک نگه داشتن موضع تحت فشار
  • ماساژ پوست تحت فشاربه صورت دورانی – جهت حرکت عقربه های ساعت- با دست آغشته به روغن های ملایم (روغن کبد ماهی، روغن زیتون) روزانه دو تا سه بار
  • کنترل بی اختیاری ادراری و مدفوعی بیمار
  • جلوگیری از ساییدگی و کشش پوست با بلند کردن وجا به جایی بیمارتوسط دو یا چند نفر با استفاده از یک ملافه اضافی ، عدم کشاندن بیمار بر روی تخت جهت مرتب کردن بستر بیمار، پیشگیری از سر خوردن بیمار دربستر با استفاده از تخته های مخصوص استراحت پا یا بالشت های اضافی
  • تمیز نگه داشتن بستر بیمار ازهرگونه خرده های مواد غذایی
  • خشک و بدون چین و چروک نگه داشتن بستر بیمار
  • تغذیه کافی و مناسب که شامل رساندن مایعات فراوان، رژیم پر کالری و پر پروتئین به بدن فرد مستعد می باشد.
  • استفاده از پانسمان حمایتی و درمانی تحت نظر درمانگرکه درموضع تحت فشار از آسیب پوست جلوگیری می نمایند.

زخم فشاری

مراحل زخم فشاری و درمان

مراحل زخم

زخم های فشاری می توانند بر اساس سطح آسیب بافتی در چهار مرحله پیشرفت کنند. این مراحل به پزشکان کمک می کند تا بهترین روش درمانی را برای بهبودی سریع تعیین کنند. اگر خیلی زود تشخیص داده شود و به درستی درمان شود ، این زخم ها در عرض چند روز بهبود می یابند.

مرحله ی 1

مرحله اول خفیف ترین مرحله است که باعث تغییر رنگ لایه فوقانی پوست شما می شود که معمولاً به رنگ قرمز مایل به بنفش است. در این مرحله ، زخم هنوز باز نشده است ، اما میزان وضعیت عمیق تر از قسمت بالای پوست است. ناحیه آسیب دیده ممکن است در لمس دردناک باشد اما هیچ گونه شکستگی یا پارگی در سطح وجود ندارد. همچنین ممکن است دچار سوزش یا خارش خفیف شوید.

ممکن است متوجه شوید که ناحیه قرمز است و با فشار پوست شما رنگ پریده نمی شود. این بدان معناست که در جریان خون وقفه ایجاد می شود و زخم در حال شکل گیری است. بافت و درجه حرارت این زخم در حال توسعه نیز با بافتهای طبیعی اطراف متفاوت خواهد بود.

خون مردگی

راه حل:

اولین مرحله برای درمان زخم در این مرحله برداشتن فشار از ناحیه است. هرگونه فشار اضافی می تواند باعث شکستن زخم در سطح پوست شود. اگر دراز کشیده اید ، موقعیت خود را تنظیم کنید یا از بالش و پتو به عنوان بالشتک اضافی استفاده کنید.

همچنین تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه آسیب دیده برای کاهش آسیب بافت مهم است. هیدراته باشید و غذاهای سرشار از کلسیم ، پروتئین و آهن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. این غذاها به سلامت پوست کمک می کنند.

در صورت درمان زود هنگام ، ایجاد زخم در مرحله یک می تواند در طی سه روز بهبود یابد.

مرحله 2

در مرحله دوم ، احتمالاً مقداری درد از زخم را تجربه خواهید کرد. ناحیه زخم پوست شما از طریق لایه بالایی و برخی از لایه های زیر شکسته شده است. این شکست معمولاً باعث ایجاد زخمی کم عمق و باز می شود و ممکن است متوجه تخلیه محل نشوید.

یک زخم مرحله 2 ممکن است به صورت تاول پر از سرم (مایع شفاف تا مایل به زرد) باشد که ممکن است ترکیده باشد یا نداشته باشد. نواحی اطراف پوست ممکن است متورم ، زخم یا قرمز باشد. این نشان دهنده مرگ یا آسیب بافتی است.

زخم چرکین

راه حل:

مشابه درمان زخم های فشار مرحله 1 ، شما باید زخم های مرحله 2 را با برداشتن فشار از زخم درمان کنید. برای درمان مناسب باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

درمانگر به شما توصیه می کند که این ناحیه را خشک و تمیز نگه دارید. محل زخم را با آب یا محلول ملایم و استریل آب شور تمیز کنید تا زخم خشک شود. ممکن است مقداری درد یا سوزش داشته باشید.

هنگامی که زخم را تمیز کردید ، در مورد چگونگی پانسمان صحیح آن با درمانگر خود صحبت کنید. همچنین کنترل زخم از نظر علائم عفونت از جمله:

  • بدتر شدن درد
  • چرک
  • سرخی پوست
  • تب

بهبودی از این مرحله می تواند از سه روز تا سه هفته طول بکشد.

درمان زخم پای دیابتی با اکسیژن هایپرباریک

مرحله 3

زخم هایی که به مرحله سوم رسیده اند به طور کامل از دو لایه بالایی پوست شکسته و به بافت چربی زیر وارد شده اند. زخم در این مرحله ممکن است شبیه دهانه باشد. همچنین ممکن است بوی بدی نیز داشته باشد.

در این مرحله ، جستجوی علائم عفونت از جمله:

  • بوی بد
  • چرک
  • سرخی
  • ترشحات
ترشحات زخم

راه حل:

در صورت ابتلا به زخم فشار مرحله 3 شما باید فوراً به دنبال درمان پزشکی باشید. این زخم ها نیاز به توجه ویژه دارند.درمانگر شما ممکن است آنتی بیوتیک درمانی برای شما تجویز کرده و هرگونه بافت مرده را برای بهبودی و پیشگیری یا درمان عفونت از بین برد.

اگر بی حرکت هستید ، پزشک ممکن است یک تشک یا تخت مخصوص برای کاهش فشار از مناطق آسیب دیده توصیه کند. زخم های این مرحله معمولاً حداقل یک تا چهار ماه برای بهبودی نیاز دارند.

مرحله 4

زخم های مرحله 4 جدی ترین هستند. این زخم ها در زیر چربی زیر جلدی به بافت های عمیق شما مانند ماهیچه ها ، تاندون ها و رباط ها کشیده می شوند. در موارد شدیدتر ، می توانند تا حد غضروف یا استخوان امتداد داشته باشند. در این مرحله احتمال عفونت زیاد است.

این زخم ها می توانند بسیار دردناک باشند. انتظار می رود که شاهد تخلیه بافت پوست مرده ، عضلات و گاهی اوقات استخوان باشید. پوست شما ممکن است سیاه شود ، علائم رایج عفونت از خود نشان دهد و ممکن است ماده ای تیره و سخت را در زخم مشاهده کنید.

عفونت های زخم

راه حل:

افراد مبتلا به زخم فشار مرحله 4 باید سریعاً به مراکز درمانی منتقل شوند. درمانگرشما احتمالاً جراحی را به شما پیشنهاد می کند. بهبودی این زخم از سه ماه تا دو سال طول می کشد تا به طور کامل بهبود یابد.

زخم فشاری غیر قابل دسته بندی:

در این نوع زخم به دلیل پوشیده بودن سطح زخم توسط بافت نکروتیک، مرده و سیاه رنگ امکان دسته بندی زخم وجود ندارد و بایستی بافت مرده توسط دبریدمان مناسب- اغلب جراحی- برداشته شود و سپس مرحله زخم فشاری را مشخص نمود.

درمان زخم پای دیابتی با اکسیژن هایپرباریک

در صورت بروز زخم بستر، چگونه می توان زخم فشاری را درمان نمود؟

  • برداشتن بافت مرده توسط دبریدمان اتولیتیک، مناسب با شرایط بیمار
  • شستشو وتمیزنمودن زخم با استفاده از سرم شستشو و یا فشار آب شیر معمولی
  • کنترل زخم ازنظرکلونیزاسیون باکتری و بروزعفونت در زخم
  • شستشوی زخم با محلول شستشوی مناسب
  • درمان زخم با استفاده از پانسمان مناسب:
  • استفاده ازپانسمان ضد میکروب حاوی نقره جهت کنترل و یا درمان عفونت زخم
  • استفاده از پانسمان های گروه فوم در صورت افزایش اگزودا و ترشحات زخم ( فوم ورقه ای زخم های سطحی وفوم حفره ای زخم های عمیق)
  • استفاده از پانسمانهای هیدروکلوئید در زخم های فشاری سطحی یا زخم بستر معمولی با ترشح کم تا متوسط
  • استفاده از پانسمانهای حاوی آلژینات در زخم های فشاری خونریزی دهنده با ترشح زیاد
  • استفاده از پانسمانهای مناسب در مراحل ابتدایی بروز زخم فشاری یا مراحل پایانی بهبود زخم فشاری که اگزودا و ترشحات زخم ناچیز بوده و هدف اصلی محافظت زخم از آسیب بیشتر و باکتریها می باشد.
  • در زخم های درجه دو و سه عمیق استفاده از روشهای جراحی ارجح است: گرافت پوستی، فلاپ عضلانی و یا پوستی

پای دیابتیک

پای دیابتیک چیست؟ | راه های پیشگیری، درمان و مراقبت از آن

پای دیابتیک چیست؟

اصطلاح “پای دیابتیک” یا پای دیابتی به گروهی از شرایطی اطلاق می شود که می تواند روی پای افراد مبتلا به دیابت تأثیر بگذارد. دیابت می تواند منجر به عوارضی شود که بر اعصاب و رگ های خونی پا تأثیر می گذارد و آنها را بیشتر در معرض آسیب و عفونت قرار می دهد. برخی از شرایط رایج مرتبط با پای دیابتی عبارتند از:

1. نوروپاتی محیطی:  سطح بالای قند خون می تواند به اعصاب آسیب برساند و منجر به نوروپاتی محیطی شود. این وضعیت باعث بی حسی، سوزن سوزن شدن یا از دست دادن حس در پا می شود و تشخیص جراحات یا زخم ها را دشوار می کند.

2. بیماری شریانی محیطی (PAD): دیابت می تواند باعث تنگ یا سفت شدن رگ های خونی شود و جریان خون را در پاها و ساق پاها کاهش دهد. PAD می تواند منجر به بهبود ضعیف زخم ها و زخم ها شود.

3. زخم پا: به دلیل کاهش حس و گردش خون ضعیف، صدمات جزئی مانند تاول یا بریدگی می تواند به زخم تبدیل شود که دیر التیام می یابد و مستعد عفونت است.

4. **پای شارکوت:** این وضعیتی است که در آن استخوان های پا به دلیل آسیب عصبی ضعیف می شوند و می شکنند. می تواند باعث تغییر شکل و تغییر شکل پا شود.

5. عفونت ها: دیابت سیستم ایمنی را به خطر می اندازد و افراد را مستعد ابتلا به عفونت ها می کند. زخم ها و زخم های پا به ویژه مستعد ابتلا به عفونت هستند.

6. گانگرن: در موارد شدید کاهش جریان خون و عفونت های درمان نشده، مرگ بافت (گانگرن) ممکن است رخ دهد که در موارد شدید برای جلوگیری از گسترش عفونت، قطع عضو ضروری است.

مدیریت شرایط پای دیابتیک شامل مراقبت دقیق از پا، بازرسی منظم از نظر آسیب یا تغییرات، کنترل سطح قند خون، پوشیدن کفش مناسب و جستجوی فوری پزشکی برای هرگونه مشکل پا برای جلوگیری از عوارض است. معاینات منظم با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی برای افراد مبتلا به دیابت برای نظارت و مدیریت سلامت پا بسیار مهم است.

پای دیابتیک

دیابت می تواند دو مشکل ایجاد کند که می تواند پای شما را تحت تأثیر قرار دهد(درمان پای دیابتیک):

  • نوروپاتی دیابتی: دیابت کنترل نشده می تواند به اعصاب شما آسیب برساند. اگر عصب در پاها آسیب دیده باشد ، ممکن است در آنجا احساس گرما ، سرما و درد نکنید. این کمبود احساس را  “نوروپاتی دیابتی حسی” می نامند . اگر به دلیل نوروپاتی، احساس بریدگی یا زخم در پای خود نکنید ، ممکن است بریدگی بدتر شده و عفونی شود. عضلات پای شما ممکن است به درستی کار نکند زیرا اعصاب عضلات آسیب دیده اند. این می تواند باعث شود که پای شما به درستی تراز نشود و فشار زیادی را به یک قسمت از پای شما وارد کند.
  • بیماری عروق محیطی:  دیابت همچنین بر جریان خون تأثیر می گذارد  . بدون جریان خون خوب ، بهبودی زخم یا بریدگی بیشتر طول می کشد. جریان خون ضعیف در بازوها و پاها را “بیماری عروق محیطی” می نامند. اگر عفونت دارید که به دلیل جریان خون ضعیف بهبود نمی یابد ، در معرض ابتلا به زخم یا  گانگرن (از بین رفتن بافت به دلیل کمبود خون) هستید.

علائم:

علایم پای دیابتیک در افراد مختلف متفاوت است و ممکن است به مسائل خاصی که فرد در آن زمان تجربه می کند بستگی داشته باشد. با این حال ، علائم پای دیابتیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • از دست دادن حس در پا
  • احساس سوزن سوزن شدن
  • تاول یا زخم های دیگر بدون درد                             
  • تغییر رنگ پوست و تغییرات دما
  • رگه های قرمز روی پا
  • زخم

اگر عفونت ایجاد شود ، ممکن است تب، لرز و قند خون غیر قابل کنترل را نیز تجربه کنید.

هر فرد دیابتی که علائم عفونت ، به ویژه روی پاها را تجربه می کند ، باید به دنبال درمان فوری باشد.

بدون درد (مراقب باشید)

برخی از افراد مبتلا به آسیب عصبی دچار بی حسی ، سوزن سوزن شدن یا درد هستند اما برخی دیگر هیچ علامتی ندارند. زندگی بدون درد بسیار خوب به نظر می رسد ، اما مشکلات زیادی دارد. درد روشی است که بدن به شما می گوید مشکلی پیش آمده است بنابراین می توانید از خود مراقبت کنید. اگر در پاهای خود احساس درد نمی کنید ، ممکن است بریدگی ، تاول ، زخم یا مشکل دیگری را در اوایل بروز آن مشاهده نکنید. مشکلات کوچک اگر زودتر درمان نشوند ممکن است جدی شوند.(مشکلات پای دیابتیک)

پای دیابتیک

چه موقع به پزشک خود مراجعه کنید:  

اگر هرکدام از این علائم را تجربه کردید منتظر قرار بعدی خود نمانید. بلافاصله به پزشک عادی یا پزشک پا مراجعه کنید:

  • در هنگام فعالیت بدنی درد در پاها یا گرفتگی در باسن ، ران یا ساق پا.
  • سوزن سوزن شدن ، سوزش پا،درد در پاها.

  • از دست دادن حس لامسه یا توانایی احساس گرما یا سرما به خوبی.
  • تغییر شکل پاها با گذشت زمان.
  • از دست دادن موهای انگشتان پا یا پایین پا.
  • پوست خشک و ترک خورده روی پاها.
  • تغییر در رنگ و درجه حرارت پاها.
  • ناخن های پا ضخیم و زرد.
  • عفونت های قارچی مانند قارچ بین انگشتان پای ورزشکار.
  • تاول ، زخم ، زخم آلوده یا ناخن پا که داخل آن رشد کرده است.

سلامت پا

هر روز پاهای خود را بررسی کنید:

  • پاهای خود را هر روز بشویید

پاها را با صابون در آب ولرم بشویید. آب را تست کنید تا خیلی داغ نباشد. برای آزمایش گرمای آب می توانید از دماسنج (90 درجه تا 95 درجه فارنهایت ایمن است) یا آرنج خود استفاده کنید. پاها را خیس نکنید زیرا پوست شما خیلی خشک می شود. بعد از شستن، پاها را کامل خشک کنید به خصوص بین انگشتان.(تشخیص به موقع پای دیابتیک بسیار مهم است)

بهداشت

ناخن های پا را کوتاه کنید

پس از شستن و خشک شدن پا ، در صورت لزوم ، ناخن های انگشتان خود را مرتب کنید. گوشه های ناخن خود را برش ندهید. هر ناخن را به آرامی و با سوهان ناخن صاف کنید.

مراقبت از پا

همیشه کفش و جوراب بپوشید

همیشه کفش مناسب و جوراب بپوشید. پابرهنه راه نروید – حتی وقتی در خانه هستید، ممکن است روی چیزی پا بگذارید و پاهایتان را آزار دهید.  حتی ممکن است دردی احساس نکنید و ندانید که به خود آسیب می زنید.

داخل کفش های خود را قبل از پوشیدن بررسی کنید تا مطمئن شوید آستر آن صاف و عاری از سنگریزه یا اشیای دیگر است.

کفش مناسب

جوراب های تمیز و نرم را انتخاب کنید که کاملاً مناسب باشند. جوراب های بدون درز بهترین هستند.

کفشی بپوشید که مناسب باشد و از پاهای شما محافظت کند. در اینجا چند نکته برای یافتن نوع کفش مناسب آورده شده است:

  • کفش های پیاده روی و کفش های ورزشی برای پوشیدن روزانه مناسب هستند. آنها از پاهای شما پشتیبانی می کنند و به آنها اجازه می دهند “نفس بکشند”.
  • کفش های وینیل یا پلاستیکی نپوشید ، زیرا کشش ندارند وپاها نفس نمی کشند.
  • هنگام خرید کفش اطمینان حاصل کنید که کفش خوب است و جای کافی برای انگشتان پا دارد. 
  • ازکفش های انگشت دار یا پاشنه بلند استفاده نکنید ، زیرا فشار زیادی به انگشتان پا وارد می کند.
  • اگر پاهایتان تغییر شکل داده باشد ، ممکن است به کفش مخصوص نیاز داشته باشید .
  • هنگام خریدن کفش های جدید، ابتدا فقط چند ساعت آنها را بپوشید و سپس پاهای خود را از نظر وجود نقاط درد بررسی کنید.

پای دیابتیک

میخچه و پینه را به آرامی صاف کنید

لکه های ضخیمی از پوست به نام میخچه یا پینه می توانند روی پاها رشد کنند. اگر میخچه یا پینه دارید ، با پزشک پا در مورد بهترین راه مراقبت از این مشکلات پا صحبت کنید. اگر آسیب عصبی داشته باشید ، این لکه ها می توانند به زخم تبدیل شوند.

درمان پا

اگر پزشک به شما گفت ، پس از استحمام یا دوش گرفتن ، از سنگ پوکه برای صاف کردن میخچه و پینه استفاده کنید. سنگ پوکه نوعی سنگ است که برای صاف کردن پوست استفاده می شود. برای جلوگیری از باز شدن پوست ، به آرامی و فقط در یک جهت مالش دهید.

برای صاف و لطیف نگه داشتن پوست خود ، یک لایه نازک از لوسیون یا کرم را به قسمت های بالایی و پایین پا بمالید. لوسیون یا کرم را بین انگشتان خود قرار ندهید زیرا ممکن است رطوبت باعث ایجاد عفونت شود.

درمان پای دیابتیک

جریان خون را به سمت پاهای خود حفظ کنید

برای بهبود جریان خون در پاهای خود نکات زیر را امتحان کنید:

  • هنگام نشستن پاهای خود را بالا بگذارید.
  • در طول روز برای چند دقیقه انگشتان پا را تکان دهید. مچ پا را بالا و پایین و داخل و خارج کنید تا به جریان خون در پاها و پاها کمک کند.
  • جوراب تنگ و جوراب پلاستیکی نپوشید. سعی نکنید جوراب های گشاد را با نوارهای لاستیکی بالا نگه دارید.
  • تحرک بدنی بیشتری داشته باشید . فعالیت هایی را که روی پای شما آسان است مانند پیاده روی ، رقص ، یوگا یا کشش ، شنا یا دوچرخه سواری انتخاب کنید.
  • سیگار نکشید.

مراقبت از اعضا

از پاها در برابر سرما و گرما محافظت کنید

اگر در اثر دیابت آسیب عصبی داشته باشید ، ممکن است پاهایتان را بسوزانید و از آن اطلاع نداشته باشید. برای محافظت از پاها در برابر گرما اقدامات زیر را انجام دهید:

  • پاها را از بخاری و آتش دور نگه دارید.
  • در ساحل یا شن های گرم حتما کفش بپوشید.
  • برای جلوگیری از آفتاب سوختگی در قسمت بالای پاهای خود ضد آفتاب بزنید.
  • کیسه آب گرم روی پای خود قرار ندهید.
  • در صورت سرد شدن پاها در رختخواب جوراب بپوشید. در زمستان چکمه های ضد آستر و ضد آب بپوشید تا پاها را گرم و خشک نگه دارید.