درمان زخم بستر
درمان زخم بستر : (زخم بستر) به زخمی گفته میشود که در افرادی که برای مدت طولانی در بستر قرار دارند، ایجاد میشود. این زخم‌ها معمولاً در نقاط فشار قوی بر روی بدن ایجاد می‌شوند، مانند مناطق زیر پشت و سر، قسمت فرقه پاها، ساق پا و مفصل‌ها. زخم بستر به دلیل فشار مداوم و کاهش جریان خون به ناحیه مورد فشار و انسداد عروق، به وجود می‌آید.
باید از تنوع غذایی، مصرف مواد مغذی کافی و مراقبت از وضعیت تغذیه‌ای بیمار اطمینان حاصل کنید.
رضایت بیماران درمان شده زخم بستر یا فشاری
زخم فشاری چیست ؟
زخم فشاری نوع آسیب است که هنگامی که ناحیه ای از پوست برای مدت معینی تحت فشار ثابت قرار می گیرد، باعث شکستگی پوست و بافت، قطع تغذیه و اکسیژن رسانی، ایسکمی و در نهایت نکروز بافت می شود. مناطق شایع زخم فشاری شامل ناحیه پس سر، نرمه گوش، شانه ها، قفسه سینه و دنده ها، کتف و برجستگی آرنج، برجستگی های سر لگن،برجستگی های سر استخوان ران، انتهای ستون فقرات، زانوها، پاشنه‌ها و قوزک پاها است.زخم بستر شامل 4مرحله که مرحله 1 خفیف ترین مرحله است که باعث تغییر رنگ لایه فوقانی پوست شمامعمولاً به رنگ قرمز مایل به بنفش میشود.مرحله 2 باعث ایجاد زخمی کم عمق و باز می شود و ممکن است متوجه تخلیه محل نشوید. در مرحله 3 علائم عفونت مانند بوی بد، چرک و.. دیده می شود و زخم های مرحله ۴ جدی ترین هستند. این زخم ها در زیر چربی زیر جلدی به بافت های عمیق شما مانند ماهیچه ها ، تاندون ها و رباط ها کشیده می شوند.
چطور زخم بستر میگیریم ؟
زخم بستر معمولاً ۴ مرحله دارد:
مرحله ۱: تحریک
در این مرحله زخم بستر شروع به ایجاد قرمزی و تحریک پوست می‌کند.
مرحله ۲: زخم سطحی
پوست شروع به زخم شدن و از بین رفتن لایه‌های سطحی پوست می‌کند.
مرحله ۳: زخم عمقی
زخم وارد لایه‌های عمقی‌تر پوست و بافت‌های زیرین میشود.
مرحله ۴: زخم کامل
زخم به عمق کامل پوست نفوذ کرده و بافت‌های زیرین مانند عضله یا استخوان نمایان می‌شوند.
تشخیص به موقع مرحله زخم بستر برای درمان موثر آن بسیار حائز اهمیت است تا از پیشرفت آن جلوگیری شود. مراقبت زخم در هر مرحله متفاوت خواهد بود.
روش های پیشگیری از زخم بستر
پیشگیری از زخم بستر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برخی اقدامات کلیدی برای پیشگیری از زخم بستر عبارتند از:
تغییر موقعیت بدن:
اگر برای مدت طولانی در یک موقعیت قرار دارید، سعی کنید موقعیت بدنتان را تغییر دهید تا اصطکاک و فشار به یک نقطه معین کاهش یابد.
– استفاده از بالشتک‌ها و وسایل کمکی:
استفاده از بالشتک‌ها، وسایل کمکی و مختصات مناسب می‌تواند از فشار طولانی بر روی نقاط حساس پوست جلوگیری کند.
– توجه به تغذیه سالم:
تغذیه مناسب و متنوع باعث تقویت بافت‌های پوستی و افزایش مقاومت بدن در برابر آسیب میشود.
– مراقبت از پوست:
تمیز نگه داشتن پوست، از جمله پوست محیط تخت، و کاربرد مرطوب‌کننده‌ها می‌تواند از تشکیل زخم بستر جلوگیری کند.
– تمرین‌های فیزیکی:
تمرین‌های روزانه به میزان مناسب باعث تقویت عضلات و بافت‌های پوستی میشود و از ایجاد فشار غیر مطلوب بر روی نقاط حساس جلوگیری می‌کند.
– مراقبت از دستگاه‌های پزشکی:
اگر از دستگاه‌های پزشکی مانند محافظ فشار هوا (بالون) استفاده می‌کنید، باید مطابق دستور پزشک خود، تنظیمات و تغییرات لازم را انجام دهید.
– مراقبت‌های پزشکی منظم:
اگر به عنوان یک فرد با خطر زخم بستر شناخته می‌شوید، به مراقبت‌های پزشکی منظم و ارتباط با تیم درمانی اهمیت دهید.
– مراقبت در محیط بیمارستان:
اگر در محیط بیمارستان هستید، تا اندازه‌ای که ممکن است، مراقبت‌های لازم و توجه به تغییر موقعیت در تخت را در حد امکان انجام دهید.
مهم است که در همه موارد، با توجه به وضعیت شخصی خود و مشورت با پزشک یا متخصص مربوطه، برنامه‌ای برای پیشگیری از زخم بستر ترتیب دهید.
عوارض زخم بستر یا فشاری کدامند ؟
عوارض زخم بستر ممکن است عبارت باشند از:
۱. عفونت: زخم‌های بستر ممکن است در معرض عفونت قرار بگیرند که می‌تواند باعث تاخیر در ترمیم و تشدید علائم شود.
۲. آلودگی: محیط زخم ممکن است به آلودگی‌های میکروبی، قارچی یا باکتریایی معرض شود.
۳. تشکیل بافت نامناسب: در برخی موارد، زخم‌ها ممکن است بافت نامناسبی تشکیل دهند که ترمیم مناسب را سخت‌تر کند.
۴. آبستنی (پف شدن) زخم: زخم‌ها ممکن است در مواردی به ویژه زخم‌های عمیق و بافتی، آبستنی یا پف شوند.
۵. نارسایی در ترمیم: در برخی موارد، زخم‌ها ممکن است به علت عوامل مختلفی نظیر تغذیه نامناسب یا مشکلات عمومی بیمار، نتوانند بهبود کامل یافته و نارسا باقی بمانند.
۶. آلرژی به مواد درمانی: استفاده از بانداژها، ژل‌ها و محصولات درمانی ممکن است در برخی افراد به علت آلرژی تاخیر در ترمیم یا تشدید علائم زخم ایجاد کند.
۷. تشدید درد: زخم‌ها ممکن است منجر به تجربه درد شدید شوند، به خصوص در مواقعی که عمق زخم بالا باشد.
۸. نشان‌ها و جلوگیری از بازخورد زخم: در برخی موارد، ترمیم زخم‌ها ممکن است نشان‌هایی به خصوص در نقاط حساس پوست ایجاد کند و این نشان‌ها ممکن است بازخورد زخم را کم کنند.
۹. عوارض ترمیمی: برخی زخم‌ها ممکن است ترمیم ناقصی داشته باشند و به ظاهر عادی پوست آسیب برسد.
۱۰. تاخیر در ترمیم: در برخی موارد، به دلیل عوامل مختلفی مانند عوامل پایه‌ای بیماری، ترمیم زخم‌ها به طور معمول طولانی‌تر زمان ببرد یا کامل نشود.
مهم است که درمان زخم بستر تحت نظر تخصصی و با مراعات دقیق اصول بهداشتی انجام شود تا احتمال عوارض به حداقل رسد و ترمیم بهبودی بهتری داشته باشد.
مراحل درمان زخم بستر در منزل
مراحل درمان زخم بستر به شرح زیر می‌باشد:
۱. ارزیابی و تشخیص:
در این مرحله، پزشک تخصصی یا تیم درمانی زخم، زخم را ارزیابی می‌کنند. اندازه، عمق، نوع بافت آسیب دیده و علل زخم بررسی می‌شوند.
۲. پایش و مراقبت:
زخم بستر نیاز به پایش و مراقبت دقیق دارد. پایش شامل تعویض بانداژ، تمیز کردن زخم و تشخیص هر گونه تغییرات ناگوار است.
۳. تمیز کردن زخم:
زخم باید به طور دوره‌ای با استفاده از مواد مناسب و با رعایت روش‌های بهداشتی تمیز شود. بافت مرده و خشک‌شده باید با دقت تخلیص داده شود.
۴. بانداژ‌گذاری:
انواع بانداژها (مثل بانداژ‌های غیر چسبنده) استفاده می‌شوند تا زخم را پوشش دهند و از آلودگی جلوگیری کنند. بسته به نوع زخم، بانداژها ممکن است تغییر کنند.
خطر-زخم-بستر
۵. استفاده از محصولات درمانی:
در برخی موارد، محصولاتی مانند ژل‌ها و کرم‌ها به منظور تسهیل در ترمیم بافت و بهبود زخم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
۶. استفاده از داروها:
داروها ممکن است برای کنترل التهاب، درد، عفونت و فرآیند ترمیم زخم به کار روند.
۷. تغذیه مناسب:
تغذیه بهینه و متنوع باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و تسریع در ترمیم بافت زخم میشود.
۸. مراقبت از عوامل مؤثر:
عوامل مؤثر بر تشکیل زخم مانند دیابت، عوامل خونریزی و… باید مدیریت شوند تا ترمیم زخم بهتر انجام شود.
۹. تغییر توقعات:
بسته به اندازه و نوع زخم، ممکن است زمان لازم برای ترمیم متفاوت باشد. تغییر توقعات و صبر در مدت طولانی ترمیم، مهم است.
۱۰. جراحی در موارد خاص:
در مواردی که زخم بسیار عمیق یا مشکل‌دار باشد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
مهم است که درمان زخم بستر توسط تیم درمانی مجرب انجام شود و دستورات پزشک را به دقت دنبال کنید.
محل های شایع ایجاد زخم بستر
محل‌های شایع ایجاد زخم بستر عبارتند از:
– ناحیه خاجی: بر اثر فشار وزن بدن در هنگام خوابیدن بر روی پشت
– برجستگی‌های استخوانی مانند لگن خاصره، زانوها، مهره‌های کمر
– پاشنه پا: به دلیل فشار مداوم در حالت دراز کشیده
– کف پا: در اثر فشار هنگام نشستن یا خوابیدن
– آرنج‌ها و زانوها: در اثر قرار گرفتن روی سطوح سخت
– گونه‌ها: در اثر فشار صورت بر بالش در هنگام خواب
– دست‌ها و مچ: بر اثر فشار هنگام تکیه دادن
– دور سر: در اثر استفاده طولانی‌مدت از وسایل کمک تنفسی
شناسایی و مراقبت از این نواحی جهت پیشگیری و درمان زخم بسیار مهم است.
بهترین و کاملترین درمان قطعی زخم بستر
در بسیاری از موارد، زخم‌های بستر با مراقبت‌ها و درمان‌های مناسب بهبود یافته و ترمیم می‌شوند. اما در برخی موارد، بهبود کامل ممکن نباشد و زخم ممکن است به صورت مزمن باقی بماند. بسته به نوع و عمق زخم، علت ایجاد زخم، وضعیت عمومی بیمار و تجربه تیم درمانی، نتایج متفاوتی ممکن است به دست آید.
مهمترین هدف در درمان زخم‌های بستر، تسریع در فرآیند ترمیم و کاهش عوارض و علائم آن است. اگرچه در بسیاری از موارد می‌توان بهبود کاملی داشت، اما همچنان نیاز به مراقبت‌ها و پایش مداوم برای جلوگیری از بازگشت زخم و حفظ وضعیت بهبودی دارد.
در موارد خاص، مانند زخم‌های بسیار عمیق یا مقاوم به درمان، ممکن است پزشک تصمیم به استفاده از روش‌های جراحی یا تکنیک‌های ویژه‌ای برای ترمیم زخم بگیرد.
به همه حالت‌ها، مشاوره و همکاری با تیم درمانی مجرب بسیار مهم است تا بهترین برنامه درمانی برای شرایط شما انتخاب شود و پیشرفت‌های بهتری داشته باشید.
روش های نوین و جدید درمان زخم بستر
روش‌های نوین و مدرن در درمان زخم بستر شامل موارد زیر است:
– درمان با پلاکت (PRP): تزریق پلاسمای غنی از پلاکت حاوی فاکتورهای رشد به زخم برای تسریع التیام.
– درمان با لیزر کم توان: استفاده از لیزرهایی مانند He-Ne برای افزایش ترمیم زخم.
– درمان منفی فشاری: اعمال فشار منفی به زخم برای بهبود جریان خون و تسریع التیام.
– پانسمان‌های زیست‌فعال: حاوی موادی مانند کلاژن یا نقره برای تحریک ترمیم.
– پانسمان‌های هیدروکلوئید: نگهداری رطوبت و جلوگیری از خشکی زخم.
– پانسمان‌های آلژینات: تحریک التیام زخم با کلسیم و سدیم آلژینات.
– دارودرمانی موضعی: استفاده از کرم‌ها و ژل‌های ترمیم‌کننده و ضدالتهاب.
انتخاب روش مناسب بستگی به وضعیت زخم و شرایط بیمار دارد.
درمان زخم بستر در سالمندان چگونه است ؟
درمان زخم بستر در سالمندان به ویژه نیازمند توجه و مراقبت ویژه‌ای است. برای درمان زخم‌های بستر در افراد سالمند، مراعات نکات زیر بسیار مهم است:
۱. ارزیابی دقیق و دوره‌ای:
به دلیل آسیب‌پذیری بیشتر پوست و بافت‌های سالمندان، ارزیابی دوره‌ای و دقیق زخم‌ها ضروری است تا تغییرات در زخم‌ها به موقع تشخیص داده شود.
۲. پیشگیری از فشار:
اهمیت تغییر موقعیت بدن برای جلوگیری از ایجاد زخم بستر در افراد سالمند بسیار بالاست. استفاده از بالشتک‌ها و وسایل کمکی مناسب بهبود موقعیت‌های بدنی و کاهش فشار را تسهیل می‌کند.
۳. تغذیه مناسب:
تغذیه بالغین سالمند بسیار مهم است. تامین تغذیه کافی با مواد مغذی متنوع به ترمیم بافت‌های پوستی کمک می‌کند.
۴. مراقبت از پوست:
پوست نازک و حساس سالمندان نیازمند مراقبت و تمیزکاری دقیق است. تمیز کردن و مرطوب کردن پوست به درمان زخم‌ها کمک می‌کند.
۵. استفاده از محصولات درمانی:
استفاده از ژل‌ها، کرم‌ها و بانداژ‌های مناسب می‌تواند فرآیند ترمیم زخم‌ها را تسهیل کند.
۶. مدیریت عوامل مؤثر:
مشکلاتی مانند دیابت، کاهش عملکرد ایمنی و سایر بیماری‌های مزمن باید مدیریت شود تا عوامل مؤثر بر ترمیم زخم کاهش یابد.
۷. مشورت با تخصصی:
درمان زخم بستر در سالمندان نیازمند تجربه تخصصی و تیم درمانی مجرب است. مشاوره و همکاری با پزشک تخصصی زخم‌ها در این مسیر بسیار مهم است.
۸. مدیریت درد:
سالمندان ممکن است حساسیت بیشتری به درد داشته باشند. مدیریت درد مناسب نه تنها کیفیت زندگی را افزایش می‌دهد، بلکه همچنین به عملکرد درمانی کمک می‌کند.
بهترین کلینیک درمان زخم بستر تهران
در تهران، چندین کلینیک و مرکز درمانی برای درمان زخم بستر وجود دارند. اما تشخیص بهترین کلینیک برای شما بستگی به شرایط و نیازهای خاص شما دارد. در هر صورت، در زیر چندین کلینیک معتبر در تهران را ذکر می‌کنم که در زمینه درمان زخم بستر فعالیت می‌کنند:
برترین : کلینیک درمان زخم بستر دنیای زخم :
تهران، بالاتر از بلوار کشاورز، جمالزاده شمالی، بن بست سرو، ساختمان پزشکان جمالزاده، طبقه اول، واحد ۲
۱. کلینیک زخم بستر سینا: این کلینیک در منطقه ونک قرار دارد و به درمان و مراقبت از زخم بستر می‌پردازد.
۲. کلینیک زخم بستر پاسارگاد: این کلینیک در منطقه فرمانیه قرار دارد و خدمات درمانی و مراقبتی برای بیماران با زخم بستر ارائه می‌دهد.
۳. مرکز درمانی زخم بستر نور: این مرکز در منطقه جردن قرار دارد و تیمی از پزشکان و متخصصان مجرب در زمینه درمان زخم بستر دارد.
۴. کلینیک زخم بستر رازی: این کلینیک در منطقه زعفرانیه قرار دارد و خدمات درمانی و مراقبتی برای بیماران با زخم بستر ارائه می‌دهد.
۵. کلینیک زخم بستر مهرگان: این کلینیک در منطقه تجریش قرار دارد و به درمان زخم بستر و مراقبت از بیماران مبتلا به این نوع زخم می‌پردازد.
مهم است که قبل از تصمیم‌گیری و مراجعه، اطلاعات بیشتری در مورد هر کلینیک، تجربه‌ها و نظرات بیماران قبلی را بدست آورید. همچنین، ممکن است پزشک معالج شما نیز توصیه‌هایی در این مورد داشته باشد.
روش‌ها و موارد موثر برای مراقبت از زخم بستر
– پانسمان‌های مخصوص زخم بستر که محیط مرطوبی را برای زخم فراهم می‌کنند.
– کرم‌ها و ژل‌های حاوی مواد مرطوب‌کننده و ترمیم‌کننده مانند کرم سولفادیازین نقره.
– استفاده از درمان‌های فشاری مانند درمان با فشار منفی برای بهبود جریان خون.
– تغییر مکرر وضعیت بیمار برای کاهش فشار وارده به نقاط خاص.
– استفاده از تخت‌ها و بالش‌های ضد زخم بستر.
– حفظ پوست تمیز و خشک از طریق شستشو و خشک کردن منظم.
– مصرف مکمل‌های غذایی مانند ویتامین c و پروتئین برای التیام زخم.
– مدیریت درد با استفاده از مسکن‌ها.
– در صورت عفونت، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی.
انجام مراقبت‌های زخم باید تحت نظر متخصص پوست باشد.
نقش کدام یک از متخصصین و پزشکان دردرمان زخم بستر موثر است
زخم بستر یکی از عواقب طاقت‌فرسا و دردناک بستری طولانی‌مدت در بیماران است که می‌تواند منجر به عفونت و ناتوانی شدید شود. پیشگیری و درمان زخم بستر نیازمند مراقبت تیمی و همکاری چندین متخصص در کلینیک زخم می باشد.
متخصصانی همچون جراح، متخصص عفونی، پزشک داخلی، پرستار زخم و فیزیوتراپ در کنار یکدیگر برای تسکین درد، پیشگیری از عفونت، برداشتن بافت‌های نکروزه و بهبود زخم تلاش می‌کنند. همچنین روان‌شناسان و مددکاران اجتماعی نیز با ارائه حمایت‌های روانی به بیمار و خانواده‌اش، بار مشکلات را سبک‌تر می‌کنند.
پیشگیری از زخم بستر با اقداماتی نظیر تغییر وضعیت مکرر بیمار، تغذیه مناسب، کنترل ادرار و مدفوع و بهداشت پوست امکان‌پذیر است. پزشکان و پرستاران باید نسبت به این مسئله حساسیت ویژه‌ای داشته باشند تا بتوان از بروز زخم‌های مزمن و صعب‌العلاج جلوگیری کرد.