پای دیابتیک چیست؟

اصطلاح “پای دیابتیک” یا پای دیابتی به گروهی از شرایطی اطلاق می شود که می تواند روی پای افراد مبتلا به دیابت تأثیر بگذارد. دیابت می تواند منجر به عوارضی شود که بر اعصاب و رگ های خونی پا تأثیر می گذارد و آنها را بیشتر در معرض آسیب و عفونت قرار می دهد. برخی از شرایط رایج مرتبط با پای دیابتی عبارتند از:

1. نوروپاتی محیطی:  سطح بالای قند خون می تواند به اعصاب آسیب برساند و منجر به نوروپاتی محیطی شود. این وضعیت باعث بی حسی، سوزن سوزن شدن یا از دست دادن حس در پا می شود و تشخیص جراحات یا زخم ها را دشوار می کند.

2. بیماری شریانی محیطی (PAD): دیابت می تواند باعث تنگ یا سفت شدن رگ های خونی شود و جریان خون را در پاها و ساق پاها کاهش دهد. PAD می تواند منجر به بهبود ضعیف زخم ها و زخم ها شود.

3. زخم پا: به دلیل کاهش حس و گردش خون ضعیف، صدمات جزئی مانند تاول یا بریدگی می تواند به زخم تبدیل شود که دیر التیام می یابد و مستعد عفونت است.

4. **پای شارکوت:** این وضعیتی است که در آن استخوان های پا به دلیل آسیب عصبی ضعیف می شوند و می شکنند. می تواند باعث تغییر شکل و تغییر شکل پا شود.

5. عفونت ها: دیابت سیستم ایمنی را به خطر می اندازد و افراد را مستعد ابتلا به عفونت ها می کند. زخم ها و زخم های پا به ویژه مستعد ابتلا به عفونت هستند.

6. گانگرن: در موارد شدید کاهش جریان خون و عفونت های درمان نشده، مرگ بافت (گانگرن) ممکن است رخ دهد که در موارد شدید برای جلوگیری از گسترش عفونت، قطع عضو ضروری است.

مدیریت شرایط پای دیابتیک شامل مراقبت دقیق از پا، بازرسی منظم از نظر آسیب یا تغییرات، کنترل سطح قند خون، پوشیدن کفش مناسب و جستجوی فوری پزشکی برای هرگونه مشکل پا برای جلوگیری از عوارض است. معاینات منظم با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی برای افراد مبتلا به دیابت برای نظارت و مدیریت سلامت پا بسیار مهم است.

دیابت می تواند دو مشکل ایجاد کند که می تواند پای شما را تحت تأثیر قرار دهد(درمان پای دیابتیک):

• نوروپاتی دیابتی: دیابت کنترل نشده می تواند به اعصاب شما آسیب برساند. اگر عصب در پاها آسیب دیده باشد ، ممکن است در آنجا احساس گرما ، سرما و درد نکنید. این کمبود احساس را  “نوروپاتی دیابتی حسی” می نامند . اگر به دلیل نوروپاتی، احساس بریدگی یا زخم در پای خود نکنید ، ممکن است بریدگی بدتر شده و عفونی شود. عضلات پای شما ممکن است به درستی کار نکند زیرا اعصاب عضلات آسیب دیده اند. این می تواند باعث شود که پای شما به درستی تراز نشود و فشار زیادی را به یک قسمت از پای شما وارد کند.
• بیماری عروق محیطی:  دیابت همچنین بر جریان خون تأثیر می گذارد  . بدون جریان خون خوب ، بهبودی زخم یا بریدگی بیشتر طول می کشد. جریان خون ضعیف در بازوها و پاها را “بیماری عروق محیطی” می نامند. اگر عفونت دارید که به دلیل جریان خون ضعیف بهبود نمی یابد ، در معرض ابتلا به زخم یا  گانگرن (از بین رفتن بافت به دلیل کمبود خون) هستید.

علائم:

علایم پای دیابتیک در افراد مختلف متفاوت است و ممکن است به مسائل خاصی که فرد در آن زمان تجربه می کند بستگی داشته باشد. با این حال ، علائم پای دیابتیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• از دست دادن حس در پا
• احساس سوزن سوزن شدن
• تاول یا زخم های دیگر بدون درد                             
• تغییر رنگ پوست و تغییرات دما
• رگه های قرمز روی پا
• زخم

اگر عفونت ایجاد شود ، ممکن است تب، لرز و قند خون غیر قابل کنترل را نیز تجربه کنید.

هر فرد دیابتی که علائم عفونت ، به ویژه روی پاها را تجربه می کند ، باید به دنبال درمان فوری باشد.

بدون درد (مراقب باشید)

برخی از افراد مبتلا به آسیب عصبی دچار بی حسی ، سوزن سوزن شدن یا درد هستند اما برخی دیگر هیچ علامتی ندارند. زندگی بدون درد بسیار خوب به نظر می رسد ، اما مشکلات زیادی دارد. درد روشی است که بدن به شما می گوید مشکلی پیش آمده است بنابراین می توانید از خود مراقبت کنید. اگر در پاهای خود احساس درد نمی کنید ، ممکن است بریدگی ، تاول ، زخم یا مشکل دیگری را در اوایل بروز آن مشاهده نکنید. مشکلات کوچک اگر زودتر درمان نشوند ممکن است جدی شوند.(مشکلات پای دیابتیک)

چه موقع به پزشک خود مراجعه کنید:  

اگر هرکدام از این علائم را تجربه کردید منتظر قرار بعدی خود نمانید. بلافاصله به پزشک عادی یا پزشک پا مراجعه کنید:

• در هنگام فعالیت بدنی درد در پاها یا گرفتگی در باسن ، ران یا ساق پا.
• سوزن سوزن شدن ، سوزش پا،درد در پاها.

• از دست دادن حس لامسه یا توانایی احساس گرما یا سرما به خوبی.
• تغییر شکل پاها با گذشت زمان.
• از دست دادن موهای انگشتان پا یا پایین پا.
• پوست خشک و ترک خورده روی پاها.
• تغییر در رنگ و درجه حرارت پاها.
• ناخن های پا ضخیم و زرد.
• عفونت های قارچی مانند قارچ بین انگشتان پای ورزشکار.
• تاول ، زخم ، زخم آلوده یا ناخن پا که داخل آن رشد کرده است.

سلامت پا

هر روز پاهای خود را بررسی کنید:

• پاهای خود را هر روز بشویید

پاها را با صابون در آب ولرم بشویید. آب را تست کنید تا خیلی داغ نباشد. برای آزمایش گرمای آب می توانید از دماسنج (90 درجه تا 95 درجه فارنهایت ایمن است) یا آرنج خود استفاده کنید. پاها را خیس نکنید زیرا پوست شما خیلی خشک می شود. بعد از شستن، پاها را کامل خشک کنید به خصوص بین انگشتان.(تشخیص به موقع پای دیابتیک بسیار مهم است)

ناخن های پا را کوتاه کنید

پس از شستن و خشک شدن پا ، در صورت لزوم ، ناخن های انگشتان خود را مرتب کنید. گوشه های ناخن خود را برش ندهید. هر ناخن را به آرامی و با سوهان ناخن صاف کنید.

همیشه کفش و جوراب بپوشید

همیشه کفش مناسب و جوراب بپوشید. پابرهنه راه نروید – حتی وقتی در خانه هستید، ممکن است روی چیزی پا بگذارید و پاهایتان را آزار دهید.  حتی ممکن است دردی احساس نکنید و ندانید که به خود آسیب می زنید.

داخل کفش های خود را قبل از پوشیدن بررسی کنید تا مطمئن شوید آستر آن صاف و عاری از سنگریزه یا اشیای دیگر است.

جوراب های تمیز و نرم را انتخاب کنید که کاملاً مناسب باشند. جوراب های بدون درز بهترین هستند.

کفشی بپوشید که مناسب باشد و از پاهای شما محافظت کند. در اینجا چند نکته برای یافتن نوع کفش مناسب آورده شده است:

• کفش های پیاده روی و کفش های ورزشی برای پوشیدن روزانه مناسب هستند. آنها از پاهای شما پشتیبانی می کنند و به آنها اجازه می دهند “نفس بکشند”.
• کفش های وینیل یا پلاستیکی نپوشید ، زیرا کشش ندارند وپاها نفس نمی کشند.
• هنگام خرید کفش اطمینان حاصل کنید که کفش خوب است و جای کافی برای انگشتان پا دارد. 
• ازکفش های انگشت دار یا پاشنه بلند استفاده نکنید ، زیرا فشار زیادی به انگشتان پا وارد می کند.
• اگر پاهایتان تغییر شکل داده باشد ، ممکن است به کفش مخصوص نیاز داشته باشید .
• هنگام خریدن کفش های جدید، ابتدا فقط چند ساعت آنها را بپوشید و سپس پاهای خود را از نظر وجود نقاط درد بررسی کنید.

میخچه و پینه را به آرامی صاف کنید

لکه های ضخیمی از پوست به نام میخچه یا پینه می توانند روی پاها رشد کنند. اگر میخچه یا پینه دارید ، با پزشک پا در مورد بهترین راه مراقبت از این مشکلات پا صحبت کنید. اگر آسیب عصبی داشته باشید ، این لکه ها می توانند به زخم تبدیل شوند.

اگر پزشک به شما گفت ، پس از استحمام یا دوش گرفتن ، از سنگ پوکه برای صاف کردن میخچه و پینه استفاده کنید. سنگ پوکه نوعی سنگ است که برای صاف کردن پوست استفاده می شود. برای جلوگیری از باز شدن پوست ، به آرامی و فقط در یک جهت مالش دهید.

برای صاف و لطیف نگه داشتن پوست خود ، یک لایه نازک از لوسیون یا کرم را به قسمت های بالایی و پایین پا بمالید. لوسیون یا کرم را بین انگشتان خود قرار ندهید زیرا ممکن است رطوبت باعث ایجاد عفونت شود.

درمان پای دیابتیک

جریان خون را به سمت پاهای خود حفظ کنید

برای بهبود جریان خون در پاهای خود نکات زیر را امتحان کنید:

• هنگام نشستن پاهای خود را بالا بگذارید.
• در طول روز برای چند دقیقه انگشتان پا را تکان دهید. مچ پا را بالا و پایین و داخل و خارج کنید تا به جریان خون در پاها و پاها کمک کند.
• جوراب تنگ و جوراب پلاستیکی نپوشید. سعی نکنید جوراب های گشاد را با نوارهای لاستیکی بالا نگه دارید.
• تحرک بدنی بیشتری داشته باشید . فعالیت هایی را که روی پای شما آسان است مانند پیاده روی ، رقص ، یوگا یا کشش ، شنا یا دوچرخه سواری انتخاب کنید.
• سیگار نکشید.

از پاها در برابر سرما و گرما محافظت کنید

اگر در اثر دیابت آسیب عصبی داشته باشید ، ممکن است پاهایتان را بسوزانید و از آن اطلاع نداشته باشید. برای محافظت از پاها در برابر گرما اقدامات زیر را انجام دهید:

• پاها را از بخاری و آتش دور نگه دارید.
• در ساحل یا شن های گرم حتما کفش بپوشید.
• برای جلوگیری از آفتاب سوختگی در قسمت بالای پاهای خود ضد آفتاب بزنید.
• کیسه آب گرم روی پای خود قرار ندهید.
• در صورت سرد شدن پاها در رختخواب جوراب بپوشید. در زمستان چکمه های ضد آستر و ضد آب بپوشید تا پاها را گرم و خشک نگه دارید.

مطالب مرتبط: کلینیک زخم / زخم سوختگی / زخم عفونی / درمان عفونت زخم / زخم دیابتی