فواید زنجبیل چیست؟

فواید زنجبیل برای بدن زیاد است. زنجبیل به علت داشتن طبع گرم و دارا بودن خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچی و همچنین مصرف آن با آب گرم، می تواند لاغری و چربی سوز خوبی برای بدن به همراه داشته باشد.

زنجبیل از گیاهان دارویی جادویی و فوق العاده پرخاصیت و فواید گوناگون است که طی قرن های طولانی از ریشه و دمنوش آن برای درمان انواع دردها و بیماری ها استفاده شده و به دلیل عطر و طعم قوی و تند و تیز از ادویه جات پرکاربرد در آشپزی محسوب می شود. ادویه زنجبیل در واقع ریزوم یا ساقه زیر زمینی این گیاه است که به صورت تازه، خشک، پودر و یا به شکل آب و روغن زنجبیل استفاده شده و خواص زیادی برای سلامتی دارد که از جمله آن ها می توان به درمان حالت تهوع، کاهش وزن، تسکین درد آرتروز، کاهش قند خون، رفع سوء هاضمه و درد پریود اشاره کرد.

ترکیبات فعال در زنجبیل :

عبارتند از gingerol، shogaol، paradol، zingerone، zerumbone، – dehydro، terpenoids و flavonoids [ R ]، تمام این ترکیبات دارای فعالیت های آنتی اکسیدانی هستند در حالی که برخی از آن ها دارای ضد تومور، ضد التهاب، ضد میکروب، مسکن درد و فعالیت های حفاظتی کبد هستند.

طبع زنجبیل :

گرم و خشک است ، مقوی قلب، درمان نفخ، ضد سرفه، درمان سرماخوردگی و آسم، ضد تهوع، درمان ام اس، ضد آلزایمر ، تسکین درد دندان و… می باشد.

خواص و فواید زنجبیل:

خاصیت ضد التهابی:

 التهاب یکی از راه‌حل‌های طبیعی بدن برای حفظ سلامت است. وجود میکروب‌ها، مواد شیمیایی و رژیم غذایی ناسالم ممکن است التهاب زیادی در بدن به وجود بیاورند و به بدنتان آسیب برسانند. تغییر سبک زندگی و برنامه غذایی مناسب می‌تواند التهاب بدن را کم کند. استفاده از زنجبیل برای کاهش التهاب و یا حتی درمان آن می‌­تواند مفید باشد. یک تحقیق نشان داده که زنجبیل حساسیت‌ها و یا آلرژی‌هایی را که التهاب‌ها به وجود می‌آورند، کاهش می‌دهد.

تنظیم قند خون و کلسترول فواید زنجبیل است:

 پژوهش‌ها نشان داده‌اند که مصرف زنجبیل به تنظیم قند خون افرادی که به دیابت مبتلا هستند، کمک می­‌کند.

این ادویه برای کاهش HbA1c (نوعی نشانگر سطح قند خون در طولانی مدت)، کاهش نسبت آپولیپوپروتئین B به آپولیپوپروتئین A-I و مالون دی آلدئید بالا که هر دو از عوامل خطر زای ابتلا به بیماری های قلبی در افراد مبتلا به دیابت می باشد کمک می کند. ناگفته نماند مالون دی آلدئید محصول جانبی استرس اکسیداتیو در بدن می باشد.

از دیگر فواید زنجبیل به کاهش نشانه‌های اولیه بیماری قلبی مانند فعالیت آرژیناز، کلسترول بد و تری‌گلیسیرید کمک می‌کنند. اثری مشابه داروی آتروواستاتین در کاهش چربی خون دارد. زنجبیل همچنین تاثیر خوبی در افزایش کلسترول خوب بدن دارد.

کاهش وزن:

  آب زنجبیل اگر با رژیم غذایی و برنامه ورزشی همراه شود، می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. یک مطالعه نشان داد که زنجبیل برای لاغری مفید است. در مطالعه دیگری نشان داده شد مردانی که نوشیدنی‌های زنجبیلی گرم می‌خورند برای مدت زمان طولانی‌تری سیر می‌مانند. تنظیم و متعادل نگه داشتن قند خون از پرخوری جلوگیری می‌کند. در واقع، به کاهش نسبت دور کمر و ران در افرادی که دچار اضافه وزن و چاقی هستند کمک می کند و برای کاهش شاخص توده بدنی و سطح انسولین خون که با چاقی مرتبط می باشد مفید می باشد. این خاصیت زنجبیل احتمالا به توانایی آن در افزایش کالری سوزی یا کاهش التهاب بدن بر می گردد.

پیشگیری از سرطان یکی دیگر از فواید زنجبیل:

در حال حاضر زنجبیل به عنوان یک روش درمانی جایگزین برای انواع مختلف سرطان مورد بررسی قرار دارد. خواص ضد سرطانی زنجبیل احتمالا به گینجرول موجود در آن بر می گردد، این ماده به خصوص در زنجبیل خام به وفور یافت می شود و فرم 6-گینجرول آن بسیار قدرتمند می باشد. به نظر می رسد مصرف زنجبیل به کاهش ابتلا به سرطان روده بزرگ، سرطان لوز المعده، سرطان کبد، سرطان سینه و سرطان تخمدان کمک می کند. در واقع آنتی اکسیدانی که زنجبیل برای بدن فراهم می‌کند، می‌تواند از بروز بیماری قلبی ، بیماری‌های نورودژنراتیون مانند پارکینسون، آلزایمر وهانتینگتون ،سرطان، عوارض ناشی از بالا رفتن سن پیشگیری کند. ریشه گیاه زنجبیل به دلیل وجود آنتی اکسیدان‌ با موادی که باعث استرس اکسیداتیو می‌شوند، مبارزه می‌کند. استفاده از غذاها و نوشیدنی‌هایی که آنتی کسیدان زیادی دارند، مانند آب زنجبیل به مقابله با اثرات منفی مواد غذایی می‌پردازند. تحقیق دیگری ثابت کرده که استفاده از زنجبیل می‌تواند مشکلات کلیوی، روند پیشرفت تومورها و بعضی از سرطان‌ها را کاهش دهد.

آبرسانی:

این خاصیت بیشتر به دلیل مصرف زنجبیل همراه آب است. رساندن آب کافی به بدن برای همه جنبه‌های سلامتی مهم است. خیلی از ما در روز به اندازه کافی آب نمی‌خوریم. شروع روز با نوشیدن یک لیوان آب و زنجبیل کمک می‌کند تا بدن دچار کم آبی نشود.  

بهبود عملکرد مغز و پیشگیری از آلزایمر از فواید زنجبیل:

گفته شده استرس اکسیداتیو و التهاب مزمن از عوامل تسریع کننده روند پیری در افراد و از عوامل اصلی ابتلا به آلزایمر و کاهش توانایی شناختی در سنین بالا می باشند. این در حالی ست که آنتی اکسیدان ها و ترکیبات زیست فعال موجود در زنجبیل می توانند واکنش های التهابی در مغز را مهار کرده، باعث تقویت عملکرد مغز و بهبود زمان واکنش مغزی و حافظه شوند و از کاهش عملکرد مغزی ناشی از افزایش سن به خصوص در خانم های میانسال جلوگیری کنند.

سرماخوردگی:

یکی دیگر از فواید زنجبیل آنتی هیستامینی است و با باز کردن راه تنفسی و تحریک ترشح مخاط به درمان انواع آلرژی تنفسی کمک می کند. همچنین از دیرباز زنجبیل به عنوان درمان گیاهی سرماخوردگی و آنفلوآنزا استفاده شده است. این گیاه غنی از روی، کروم و منیزیم است که باعث تحریک گردش خون و کاهش لرز، تعریق بیش از حد و تب می‌شود.لیمو با زنجبیل ترکیب بسیار خوبی است و باعث افزایش ایمنی بدن می‌شود. نوشیدن چای زنجبیل و لیمو به صورت روزانه کمک خواهد کرد که در طول هر فصل از سال سالم و شاد بمانید.

درمان گیاهی سرفه و گلودرد: 1 قاشق چایخوری آب زنجبیل و عسل برای رفع سرفه و گلو درد ناشی از سرماخوردگی مفید است و چای زنجبیل احتقان گلو و بینی را برطرف می کند.

مقابله با عفونت یکی دیگر از خواص و فواید زنجبیل:

زنجبیل می تواند خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهد، از رشد انواع مختلف باکتری ها و ویروس ها جلوگیری کند و در برابر باکتری های دهانی که باعث التهاب لثه و پریودنتیت می شوند موثر باشد. گفته شده زنجبیل تازه احتمالا در برابر ویروس انسدادی تنفسی که علت شایع عفونت های تنفسی می باشد موثر است.

معده:

زنجبیل از بهترین گیاهان دارویی برای معده و گوارش است که به ترشح صفرا و تحریک هضم بهتر غذا کمک کرده و دمنوش زنجبیل ناراحتی های معده از جمله گرفتگی، سوزش سر دل، اسهال و نفخ را برطرف می کند. برای درمان نفخ معده توصیه می شود در طول روز دو یا سه بار مقداری زنجبیل (در دوزهای 250 تا 500 میلی گرم) میل کنید.

برای درمان ناراحتی های معده زنجبیل تازه را خرد کرده و روی آن نمک بپاشید، سپس در طول روز به طور مرتب این قطعات را بجوید.

اسموتی زنجبیل برای درمان دل درد:  برش های نازک یک تکه زنجبیل تازه را به همراه 1 عدد سیب و 3 تا 5 عدد هویج کوچک خرد شده داخل مخلوط کن ریخته و قبل از مصرف 1 قاشق چای خوری آب لیمو به آن اضافه کنید.

قاعدگی و پریود:

یکی از فواید و کاربردهای سنتی زنجبیل تسکین درد دیسمنوره یا درد دوره قاعدگی می باشد و به نظر می رسد مصرف این ماده در ابتدای پریود می تواند تاثیر خوبی در این مورد داشته باشد.

گفته شده اثر زنجبیل در کاهش درد پریود با برخی داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی از جمله مفنامیک اسید و نوافن (استامینوفن، کافئین،ایبوپروفن ) قابل مقایسه می باشد.

برطرف کننده‌ی درد عضلات:

دفعه‌ی بعد که عضله‌تان کشیده شد یا موقع خواب سرتان بد افتاد و گردن‌تان خشک شد چند قطره روغن زنجبیل به آب داخل وان اضافه کنید. حتی می‌توانید کمی خمیر زنجبیل گرم شده را مستقیما به ناحیه‌ی دردناک بمالید. خوردن یک قاشق پودر زنجبیل در روز اول عادت ماهانه هم می‌تواند به کم شدن دردهای شکمی کمک کند.

ضد تهوع:

یکی دیگر از فواید زنجبیل ضد تهوع بودن آن است. هر نوع حالت تهوع که داشته باشید، تهوع صبحگاهی بارداری، تهوع ناشی از حرکت یا هر نوع دیگری از تهوع، زنجبیل چاره‌ی کار شماست. ثابت شده است که ریشه‌ی زنجبیل، هم شدت و هم دفعات بالا آوردن را کاهش می‌دهد و بهتر از همه اینکه یک ضدتهوع طبیعی است.

بارداری:

تحقیقات نشان داده زنجبیل حاوی ویتامین B6 است و برای درمان بیماری صبحگاهی و تهوع زنان باردار عالی است. مصرف زنجبیل در دوران بارداری برای پیشگیری و درمان ناراحتی های شایع معده مانند نفخ و سوش سر دل مفید است. زنجبیل به کاهش قند و کلسترول خون در زنان باردار کمک می کند و خطر بروز اختلالات مادرزادی در جنین را کاهش می دهد.

هشدار: زنان باردار از مصرف بیش از 1 گرم در روز اجتناب کرده و قبل از مصرف حتما با پزشک مشورت

ناباروری و اختلال نعوظ:

زنجبیل حاوی مقادیر فراوانی منگنز است که برای سلامت عصب ها ضروری بوده و برای تولید و ترشح هورمون جنسی توستوسترون برای تشکیل جنین و تولید اسپرم حیاتی می باشد. کمبود منگنز در بدن به ناباروری و اختلالات نعوظ در مردان منجر می شود.  همچنین برخی بیماری ها همچون سرطان روده بزرگ در مردان بیشتر از زنان است، زنجبیل از بروز این بیماری ها و همچنین بیماری های قلبی و سرطان پروستات در مردان پیشگیری می کند.

میگرن و سردرد:

یکی دیگر از فواید زنجبیل در تسکین درد میگرن است. زنجبیل با کاهش درد و التهاب در رگ های خونی به تسکین میگرن کمک کرده و استفاده موضعی از زنجبیل رقیق شده روی پیشانی دردهای شدید میگرنی را بهبود می بخشد.

کبد چرب:

فواید آنتی اکسیدانی زنجبیل و کاهش تری گلیسرید خون به درمان درمان کبد چرب کمک کرده و مصرف زنجبیل با کاهش التهاب و رشد و نمو سلول های سرطانی از بروز سرطان کبد پیشگیری می کند.

درمان شوره:

برای درمان شوره دیگر شامپوهای موضعی شیمیایی را لازم ندارید، چون فواید ضدعفونی‌کننده‌ی زنجبیل برای مبارزه با قارچی که باعث شوره می‌شود عالی است. برای اینکار کمی زنجبیل رنده شده را با آب مخلوط کرده و در یک بطری اسپری بریزید. مخلوط را مستقیم روی کف سر اسپری کنید. همچنین گردش خون را در فولیکول‌های مو سرعت بخشیده و باعث رشد بیشتر می‌شود.

لایه‌ بردار:

یکی از فواید زنجبیل لایه برداری پوست است. خیلی راحت می‌توانید برای خودتان در خانه اسکراب صورت و بدن تهیه کنید. بافت دانه دانه‌ی زنجبیل شما را از سلول‌های مُرده‌ی پوست خلاص می‌کند. آن را با عسل موم‌دار مخلوط کنید و از بوی فوق‌العاده‌اش لذت ببرید.

عوارض جانبی و مضرات زنجبیل

• برخی افراد پس از مصرف زنجبیل دچار سوزش خفیف یا ناراحتی معده، رفلاکس اسید و اسهال می شوند.
• افراد مبتلا به سنگ صفرا، دیابت و اختلال لخته شدن خون لازم است قبل از مصرف زنجبیل با پزشک مشورت کنند
• زنجبیل ممکن است با آسپرین و داروهای رقیق کننده خون، فشار خون بالا و داروهای دیابت تداخل داشته باشد
• زنان باردار و مادران شیرده قبل از مصرف مکمل زنجبیل باید با پزشک مشورت کنند
• در موارد نادر ممکن است باعث بروز کهیر، سوزش دهان، تنگی نفس یا ورم شود
• در صورت استعمال موضعی زنجبیل ممکن است باعث بروز تحریکات پوستی شود، حتما قبل از استفاده روی بخش کوچکی از پوست تست شود

موارد منع مصرف

در کودکان زیر دو سال نباید استفاده شود.  مصرف زیاد زنجبیل موجب سوزش سردل می شود. افرادی که سنگ کلیه دارند، باید قبل از مصرف زنجبیل حتما با پزشک خود مشورت نمایند.  اگر داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین وآسپیرین مصرف می کنید، زنجبیل نخورید.   مصرف زیاد زنجبیل ممکن است با داروهای قلبی و دیابت تداخل نماید. مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی باید در حد متعادل باشد.  مصرف زیاد زنجبیل ممکن است باعث اختلالات سیستم عصبی مرکزی گردد.

روش های مصرف زنجبیل در غذا

• از زنجبیل تازه یا پودر زنجبیل خشک می توان برای تهیه ادویه طعم دهنده انواع سوپ و سبزیجات استفاده کرد که شامل ترکیب ادویه جاتی همچون زنجبیل، پیاز، زیره، سیر، دانه های خردل، گشنیز و گوجه فرنگی است

• از ریشه زنجبیل تازه برای تهیه انواع آب نبات، شیرینی زنجفیلی، بیسکویت و تنقلات تند مزه استفاده می شود

• چای زنجبیل از محبوب ترین نوشیدنی ها به خصوص در کشورهای آسیایی محسوب می شود
• شربت شیره زنجبیل نیز از ترکیب زنجبیل با سیب، آب لیمو و هویج به دست می آید

• ریشه زنجبیل رنده شده در انواع دسر به عنوان طعم دهنده استفاده می شود

• آب زنجبیل نیز که با استفاده از دستگاه آب میوه گیری به دست می آید در بسیاری از غذاهای آسیایی به کار رفته یا در اسموتی سبزیجات مختلف استفاده می شود

• برای مصارف دارویی می توان از قرص های مکمل زنجبیل که سرشار از آنتی اکسیدان هستند استفاده کرد البته درباره دوز مصرف حتما لازم است با پزشک مشورت شود

• روغن زنجبیل به صورت موضعی مورد استفاده قرار می گیرد یا می توان برای حمام گرم آرامش بخش چند قطره در آب حمام اضافه شود

• از زنجبیل برای تهیه شربت سرفه خانگی استفاده می شود