هر چیزی که باید درباره لارو درمانی بدانید
لارو درمانی به عنوان یک روش درمانی برای بهبود زخم های عفونی از قرن ها قبل در میان برخی از قبایل استرالیا، برمه و قوم مایا استفاده می شد و نمونه ای از تاثیر لارو مگس ها در درمان زخم مجروحان جنگی از قرن 16 میلادی به بعد گزارش شده است.
فهرست محتوا
لارو درمانی چیست؟
لارو درمانی یا Larval Therapy یک روش درمانی است که در آن از لارو یا کرمهای اولیه حشرات مختلف برای درمان زخمها و عفونتهای مزمن استفاده میکنند. این روش در ابتدا در دوران جنگ جهانی اول به عنوان یک درمان جایگزین برای زخمهای عفونی استفاده میشد و امروزه به عنوان یک روش مدرن و موثر در برخی شرایط پزشکی شناخته میشود.
در این روش بیشتر از لارو مگسهای Lucilia sericata (مگس سبز) استفاده میشود. این لاروها دارای ویژگیهای منحصر به فردی برای پاکسازی زخمها هستند.
لاروها با تغذیه از بافت مرده زخمها و ترشحات عفونی، به سرعت این نواحی را پاکسازی میکنند. علاوه بر این، لاروها میتوانند مواد شیمیایی ترشح کنند که رشد باکتریها را مهار کرده و روند بهبود زخم را تسریع میکند.
مکانیسم اثر لارو درمانی بر روی زخم
لاروها توسط قلاب های دهانی، قسمت های نکروزه زخم را خراش داده و با ترشح آنزیم پروتئولیتیک بافت های مرده را به حالت نیمه مایع یا سوپی شکل درآورده و سپس آن را می مکند. ضمنآ بزاق لاروها حاوی آنتی بیوتیک Allantion است.
لاروها ترشحات آمونیاکی دارند و PH زخم را به حدود 8 الی 8/5 می رسانند که در این PH کلونیزه شدن باکتری ها دچار مشکل می شود، همچنین لاروها ترشحاتی دارند که سبب تسریع در بهبود زخم و به وجودآوردن فیبروبلاست ها میشوند. ترشح مداوم و زیاد بزاق لاروها سبب شستشوی زخم می شود.
لاروها جنب و جوش زیادی در زخم دارند که به علت ماساژ خفیفی که در زخم ایجاد می کنند سبب تسهیل خونرسانی می شوند. در قسمت سر لاروها نیز موهای نوک تیز و فراوانی وجود دارد که برخورد فیزیکی آنها با میکروب ها سبب نابودی قسمت قابل توجهی از آنها می شود. لاروها موادی شبیه اینترلوکین 6 و 10 ترشح می کنند که سبب به وجود آوردن فیبروبلاست ها و تسریع در بهبودی زخم می شوند.
مقاله ویژه: کلینیک زخم
ا
لاروها چندین مکانیزم مختلف برای درمان زخمها دارند:
- پاکسازی فیزیکی: لاروها با تغذیه از بافتهای مرده و باکتریها، زخمها را از آلودگی و بافتهای نکروزه پاک میکنند.
- ترشح آنزیمها: لاروها آنزیمهایی ترشح میکنند که به تجزیه بافت مرده کمک کرده و زخم را تمیز میکنند. این آنزیمها به کاهش التهاب و تسریع روند بهبود زخم کمک میکنند.
- آنتیباکتریال بودن: لاروها قادرند ترکیباتی ترشح کنند که اثرات ضدباکتریایی دارند. این ترکیبات میتوانند به مهار باکتریهای عفونی در زخمها کمک کنند.
- افزایش گردش خون: لاروها باعث تحریک گردش خون در نواحی آسیبدیده میشوند که این امر به تأمین اکسیژن و مواد مغذی بیشتر برای بافت کمک میکند.
درمان با لارو چگونه انجام میشود؟
به ازای هر سانتی متر زخم تعداد 5تا 10 لارو ( تخم مگس استریل شده ) بر روی زخم بیمار قرار داده می شود که پس از مکیدن عفونت زخم و بهبود زخم این لاروها زخم را ترک می کنند. برای زخم های بزرگ 50 الی 600 عدد لارو گذاشته می شود. در زخم های کوچک حداکثر 6 هفته درمان کامل می شود، ضروری است هر سه روز یکبار لاروها را تعویض کنیم. معمولا یک پانسمان بر روی این لاروها قرار می گیرد تا مانع حرکت لاروها پس از اتمام بافت مرده شود.
مقاله ویژه: درمان زخم دیابتی
کاربردها و مزایای درمان زخم با این روش
لارو درمانی بیشتر در موارد زیر مورد استفاده قرار میگیرد:
حوزه کاربرد | توضیحات | مثالهای شرایط |
---|---|---|
زخمهای مزمن | لارو درمانی برای زخمهای مزمن استفاده میشود که بهسختی بهبود مییابند، مثل زخمهای دیابتی یا زخمهای ناشی از فشار. | زخمهای فشاری، زخمهای دیابتی، زخمهای شریانی |
زخمهای عفونی | در مواقعی که زخمها عفونی شدهاند و درمان با آنتیبیوتیکها مؤثر نباشد، لارو درمانی به پاکسازی کمک میکند. | زخمهای جراحی عفونی، فاسییت نکروزان، گانگرن |
زخمهای پس از جراحی | لارو درمانی برای تسریع بهبود زخمهای پس از جراحیهای پیچیده مانند جراحیهای سرطان پوست کاربرد دارد. | جراحیهای سرطان پوست، جراحیهای ترومای سنگین |
ترمیم بافتهای آسیبدیده | در برخی مواقع برای ترمیم بافتهای آسیبدیده مانند پوست پس از سوختگی یا پیوند، از لارو درمانی استفاده میشود. | پیوند پوست، زخمهای سوختگی |
لارو درمانی در مقایسه با روشهای دیگر درمان زخمها، مزایای خاص خود را دارد. لاروها به بافتهای مرده حمله میکنند و آنها را از بین میبرند، که به پاکسازی موثرتر زخم کمک میکند. آنها با ترشح مواد ضدباکتریال میتوانند خطر عفونت را کاهش دهند.
در مواردی که استفاده از آنتیبیوتیکها یا داروهای دیگر بیاثر یا مضر باشند، به عنوان یک جایگزین طبیعی عمل خواهند کرد. برخلاف برخی روشهای دیگر درمان زخم، لاروها تنها بافتهای مرده را تغذیه میکنند و بافتهای سالم اطراف را دست نخورده باقی میگذارند.
در برخی موارد، لارو درمانی میتواند هزینههای درمان را کاهش دهد.
مقاله ویژه: درمان زخم بستر
معایب و محدودیتها
بسیاری از بیماران و حتی برخی پزشکان از لارو درمانی اجتناب میکنند چرا که هنوز به طور کامل در بین افراد عادی نشده است. البته در صورت عدم نظارت دقیق، لاروها ممکن است به بافتهای سالم نیز آسیب وارد کنند و باعث درد یا التهاب شوند.
لارو درمانی باید تحت نظارت دقیق پزشکان متخصص انجام شود زیرا استفاده نادرست یا غیرمجاز از این روش میتواند منجر به عوارض جدی شود.
سوالات رایج
چگونه لاروها برای درمان زخمها انتخاب میشوند؟
برای لارو درمانی از لاروهای خاصی مانند لارو مگسهای Lucilia sericata استفاده میشود که برای این کار پرورش داده میشوند و به طور بهداشتی تحت کنترل قرار میگیرند.
آیا لارو درمانی در بیماران دیابتی مؤثر است؟
بله، لارو درمانی در بیماران دیابتی که دچار زخمهای مزمن یا عفونی شدهاند، میتواند مؤثر باشد و به تسریع روند بهبود کمک کند.
آیا لارو درمانی خطرات بهداشتی دارد؟
لاروهایی که در لارو درمانی استفاده میشوند از مراکز پزشکی خاص تهیه میشوند و کاملاً بهداشتی هستند. با این حال، استفاده نادرست یا در شرایط غیربهداشتی میتواند خطراتی به همراه داشته باشد.
آیا لارو درمانی برای همه انواع زخمها مناسب است؟
لارو درمانی بیشتر برای زخمهای مزمن و عفونی استفاده میشود. این روش برای زخمهای تازه یا سطحی معمولاً مناسب نیست.