عفونت واژن
عفونت واژن از شایعترین بیماریهای عفونی زنان به حساب میآید. به طور معمول، این عارضه با بروز التهاب و تغییراتی در ترشحات خارج شده از مهبل توأم است.
عفونت واژن، معمولا، در سنین باروری زنان، یعنی در فاصله سن بلوغ تا دوران یائسگی بروز کرده و میتواند مجاری ادراری و تناسلی را درگیر کند. در این صورت، ممکن است با عوارضی نظیر سوزش و درد واژن همراه باشد.
مطالعات نشان دادهاند، حدود ۳۰ درصد از خانمها در طول دوره حیات خود به عفونت واژن مبتلا میشوند. واژن سالم حاوی باکتری و برخی سلولهای قارچی است. اما هنگامی که تعادل باکتریها و مخمرها به هم بخورد، سلولهای قارچی و عفونی چند برابر میشوند. این موضوع باعث خارش شدید، تورم و سوزش میشود.
چه عواملی زمینهساز عفونت واژن هستند؟
محیط واژن سالم در حالت طبیعی دارای اسیدیته مشخص است؛ تا مانع از رشد عوامل بیماریزا مانند باکتریها و قارچها شود. عواملی مثل استفاده از شویندههای نامناسب، اسیدیته واژن را تغییر داده و باعث از بین رفتن باکتریهای مفید واژن میشوند. در این شرایط عوامل بیماریزا شروع به رشد میکنند و باعث ایجاد عفونت در محل میشوند.
علائم عفونت واژن
عفونتهای واژینال شامل یک گروه از علائم مشترک هستند، مانند:
- خارش واژن
- تورم در اطراف مهبل
- سوزش در هنگام ادرار یا رابطه جنسی
- درد هنگام رابطه جنسی
- درد
- سرخی اطراف مهبل
- زخم
- ترشحات سفید، خاکستری و در حجم زیاد یکی دیگر از علائم ابتلا به عفونت واژن است. این ترشحات ممکن است سفید و چسبناک یا بسیار رقیق باشند.
معمولاً مدت زمانی که عفونت واژن شما بدون درمان باقی میماند، تأثیر مستقیمی بر میزان و شدت علائم دارد.
سوزش، خارش و بوی نامطبوع فقط برخی از علائم شایع عفونتهای واژن است، اما درمان بر حسب شرایط متفاوت است. بنابراین این موضع بسیار مهم است که بدانید کدام نوع عفونت واژن را دارید.
اگر علائم عفونت واژن را به صورت مداوم دارید، میبایست به پزشک مراجعه نمایید تا بتوانید درمان صحیح را انجام دهید.
عفونت واژینال و واژینیت یا التهاب واژن بسیار شایع است. به حدی که بیشتر خانمها در طول زندگی خود یک نوع از این عفونت یا موارد دیگر را تجربه میکنند.
علائم عفونت واژن یا واژینیت ممکن است شامل ترشحات واژن، خارش، سوزش، درد و بوی نامطبوع و زیاد باشد.
برخی از عفونتهای واژینال در اثر بیماریهای مقاربتی ایجاد میشوند اما موارد دیگر بسیار شایع نیستند.
انواع عفونت واژن
عفونت واژن یا ترشح غیرعادی، ناراحتی در ناحیه ولو و واژن میباشد که شایعترین مشکل ژنیکولوژی در زنان میباشد که انواع مختلفی دارد:
کاندیدیاز (قارچی) :عفونت قارچی واژن که با علائم خارش و مقاربت دردناک همراه با ترشحات پنیری دلمه وسفید بروز میکند.
تریکوموناز:عفونت انگلی واژن که با علائم سوزش و مقاربت دردناک همراه با ترشحات کف آلود رنگ زرد بروز میکند.
گاردنرل (باکتریایی) :واژینوز باکتریال که شایعترین علت واژینیت زنان با ترشحات فراوان و بد بو و چسبنده بروز میکند.
در این نوع عفونت ، معمولا ترشحات واژن تغییر رنگ داده و سفید مایل به خاکستری یا زرد میشوند. این ترشحات، اغلب، با بوی نامطبوعی همراه هستند.
به طور کلی، سه نوع عفونت وجود دارد: عفونت قارچی واژن، عفونت باکتریایی واژن و تریکوموناس. ترشحات واژن، خارش و سوزش از علائم این سه نوع عفونت است. دانستن تفاوت میان انواع این عفونت ها و درمان اختصاصی هر یک برای کاهش علائم این بیماری ها ضروری است.
علل عفونت واژن
علل رایج عفونت واژن عبارتاند از:
عفونتهای باکتریایی: بعضی از باکتریها معمولاً در واژن شما یافت میشوند. رشد بیش از حد باکتریهای غیر فلور میتواند باعث واژینوز باکتریایی شود.
عفونتهای مخمری: عفونتهای مخمری معمولاً توسط یک قارچ به نام Candida albicans ایجاد میشود. بسیاری از موارد، از جمله آنتی بیوتیکها، میتوانند تعداد باکتریها و قارچ را در واژن کاهش دهند. این کاهش میتواند منجر به رشد بیش از حد مخمر و ایجاد عفونت شود.
عفونت های انگلی: Trichomoniasis این عفونت واژن ناشی از یک انگل پروتوزایی است که میتواند از طریق مقاربت جنسی منتقل شود.
آتروفی واژن: این حالت معمولاً بعد از یائسگی اتفاق میافتد. همچنین زمانی که میزان استروژن شما کاهش مییابد (مانند زمان شیردهی)، کاهش سطح هورمون باعث نازک شدن و خشکی واژن میشود. این امر منجر به التهاب مهبل (واژن) میشود.
کاهش اسیدیته (افزایشpH در واژن) : وقتی اسیدیته در واژن کاهش می یابد، تعداد باکتری های محافظ (لاکتوباسیل) که به طور عادی در مهبل زندگی می کنند کاهش می یابد و تعداد باکتری هایی که می توانند باعث عفونت شوند افزایش می یابد، که گاه منجر به واژینوز باکتریایی می شود.
بهداشت نامناسب: وقتی بهداشت ناحیه تناسلی رعایت نشود، تعداد باکتری ها افزایش می یابد و باعث می شود عفونت های باکتریایی محتمل تر شود.
لباس زیر تنگ و چسبان: این نوع لباس زیر ممکن است رطوبت محیط واژن را به دام بیندازد و رشد باکتری ها و مخمرها را ترغیب کند.
آسیب بافت: اگر بافت های لگن آسیب دیده باشند، دفاع طبیعی بدن ضعیف می شود. آسیب می تواند ناشی از تومورها، جراحی، پرتودرمانی یا ناهنجاری های ساختاری مانند نقص هنگام تولد یا فیستول باشد. فیستول ها ارتباط غیرطبیعی بین اندام ها هستند، به عنوان مثال ممکن است محتویات روده (که شامل باکتری ها هستند) را وارد واژن کنند.
تحریک: تحریک بافت های واژن می تواند به ترک یا زخم منجر شود، که این زخم ها دسترسی به جریان خون برای باکتری ها و مخمرها را فراهم می کند.
همچنین موارد زیر نیز تاثیر گذارند:
- استفاده از صابونها، شستشوی بدن، عطرها و واکسنهای واژینال همه میتوانند واژن را تحریک کنند و باعث التهاب شوند.
- مصرف بیرویه و طولانیمدت آنتیبیوتیکهای خوراکی که سبب از بین رفتن باکتریهای مفید بدن میشود.
- استرس
- رابطه جنسی
- استفاده از داروهایی که واژینال مصرف میشوند
- حاملگی
- عدم رعایت بهداشت فردی
- دیابت کنترل نشده
- استفاده از داروهای کورتونی
- قرصهای ضد بارداری با استروژن بالا
عوامل خطر در ابتلا به عفونت واژن
عواملی كه خطر ابتلا به عفونت واژن را افزايش میدهند عبارتاند از:
- تغییرات هورمونی، مانند موارد مرتبط با بارداری، قرص های ضد بارداری یا یائسگی
- فعالیت جنسی
- داشتن یک عفونت منتقله از راه جنسی
- داروها، مانند آنتی بیوتیکها و استروئیدها
- استفاده از spermicides برای کنترل زایمان
- دیابت کنترلنشده
- استفاده از محصولات بهداشتی غیر استاندارد
- استفاده از لباسهای زیر مرطوب یا تنگ
- استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD) برای کنترل بارداری
تشخیص عفونت واژن
تشخیص عفونت واژن، از طریق مراجعه به پزشک امکانپذیر است.در عین حال، ممکن است بنا به نظر پزشک، انجام برخی معاینات فیزیکی نظیر بررسی لگن و آزمایش ترشحات واژن ضرورت داشته باشد. با انجام این قبیل معاینات، پزشکان تلاش میکنند با علت به وجود آورنده بیماری آشنایی یافته و روش درمانی مناسب را تجویز کنند.
روشهای پیشگیری از عفونت واژن
برای پیشگیری از عفونت واژن، لازم است نکات زیر را رعایت کنید:
- رعایت بهداشت
- استفاده از کاندوم در هنگام برقراری رابطه جنسی
- پوشیدن لباس زیر نخی
- اجتناب از پوشیدن شلوار تنگ
- استفاده نکردن از صابونهای عطری و دوش واژینال
- در صورت توصیه پزشک، هر سال معاینه کامل زنان و زایمان را انجام دهید. این معاینات شامل انجام تست پاپ اسمیر است
- رعایت بهداشت شخصی، پس از اجابت مزاج برای جلوگیری از آلودگی ناحیه واژن محدوده مقعد را خشک و تمیز کنید. هنگام پریودی نوار بهداشتی را به طور منظم تعویض کنید.
- پس از استفاده از توالت، ناحیه تناسلی را با دستمال کاغذی به آرامی خشک کنید.
- رعایت بهداشت شخصی، پس از اجابت مزاج برای جلوگیری از آلودگی ناحیه واژن محدوده مقعد را خشک و تمیز کنید. هنگام پریودی نوار بهداشتی را به طور منظم تعویض کنید.
- پس از استفاده از توالت، ناحیه تناسلی را با دستمال کاغذی به آرامی خشک کنید.
- رعایت بهداشت شخصی، پس از اجابت مزاج برای جلوگیری از آلودگی ناحیه واژن محدوده مقعد را خشک و تمیز کنید. هنگام پریودی نوار بهداشتی را به طور منظم تعویض کنید.
- پس از استفاده از توالت، ناحیه تناسلی را با دستمال کاغذی به آرامی خشک کنید.
عوارض عفونت واژن
از اصلیترین عوارض عفونت واژن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احتمال ابتلا به HIV
- احتمال ابتلا به التهاب لگن
- احتمال نازایی در زنان
- احتمال سقط جنین
بیتوجهی به این بیماری، ممکن است باعث گسترش آن و درگیر کردن رحم و مجاری آن شود.
به خاطر داشته باشید، جلوگیری از عفونت واژن، همیشه امکانپذیر نیست. با این حال، در نظرگرفتن موارد فوق به شما کمک خواهد کرد تا احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهید.
راه های درمان عفونت واژن
برای درمان عفونت واژن راه های متفاوتی وجود دارد که میتوان به سه دسته درمان خانگی عفونت واژن، درمان گیاهی و دارویی تقسیم کرد.
درمان گیاهی عفونت واژن
- شست و شوی واژن با مخلوط سرکه و آب
- نشستن در لگن حاوی سرکه و آب به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقهپ
- شست و شوی واژن یا تزریق واژینال مخلوط عسل و آب ولرم
- استفاده از دم نوش پونه ، آویشن، پونه، نعناع، هرکدام به تنهایی و به همراه عسل
درمان خانگی عفونت واژن
درمان عفونت واژن، بسته به نوع آن متفاوت است. افزایش آگاهی در این زمینه، به از بین بردن عفونت واژن کمک خواهد کرد. به خاطر داشته باشید، درمان خانگی عفونت واژن، به ویژه، در مقابله با عفونت واژن قارچی موثر است. این عارضه، از شایعترین انواع این بیماری به حساب میآید. اگر برای نخستین بار به این بیماری دچار شدهاید، بهتر است به جای استفاده از روشهای درمان عفونت واژن در خانه به پزشک مراجعه کنید. انجام این کار، به شما کمک خواهد کرد، نوع عفونت را مشخص کرده و بهترین شیوه درمان را دنبال کنید.
از رایجترین روشهای درمان خانگی عفونت واژن میتوان موارد زیر را نام برد:
پیشگیری و درمان قطعی عفونت واژن مکرر
از پوشیدن شلوار جین تنگ یا بادی به مدت طولانی خودداری کنید.
خوابیدن بدون لباس زیر در بهبود عفونت وازن بسیار کمک کننده است.
حداقل یک روز در میان لباس زیر خود را عوض کنید.
به هیچ وجه لباس زیرتان مرطوب نباشد
بهتر است از پد های کتان استفاده کنید.
به هرگونه ترشح و لکه در لباس زیرتان توجه کنید
سیگار و قلیان و الکل تضعیف کننده های سیستم تولید مثل و قوای رحم و سیکل پریود است.
هرگز ادرار را نگه ندارید و حتما بعد ا رابطه جنسی ادرار کنید.
درمان دارویی عفونت زنان
برای درمان عفونت قارچی واژن، یکی از موارد زیر استفاده میشود:
- کرم واژینال کلوتریمازول یا قرص واژینال کلوتریمازول
- کرم میکونازول واژینال
- قرص واژینال نیستاتین
- کپسول فلوکونازول ۱۵۰ میلیگرم
کسانی که تمایل به استفاده از کرم ندارند، میتوانند از قرصهای واژینال استفاده کنند
کلوتریمازول و میکونازول در درمان اثر یکسانی دارند، ولی احتمال ایجاد حساسیت میکونازول بیشتر از کلوتریمازول است و به همین خاطر بیشتر پزشکان کلوتریمازول را تجویز میکنند. اثر نیستاتین از کلوتریمازول و میکونازول ضعیفتر است.
در مواردی که واژینیت قارچی خیلی شدید باشد و التهاب و خارش واژن وجود داشته باشد، ممکن است از کورتونهای موضعی نظیر تریامسینولون یا فلوسینولون برای کاهش التهاب و خارش استفاده شود.
نکتههای تکمیلی در مورد درمان واژینیت قارچی
- در واژینیت قارچی نیاز به درمان همسر نیست.
- در خانمهای باردار استفاده از فلوکونازول ممنوع است.
- اگر به اشتباه در زمان بارداری خود از فلوکونازول استفاده کردید، بهتر است برای کاهش خطرات استفاده از این دارو با با یک پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.
نتیجه
به طور کلی درمان عفونت واژن بسیار موثر است. تشخیص درست، درمان صحیح را به دنبال خواهد داشت. در صورت وجود علائم جدید یا نگران کننده، برای درمان عفونت واژن به متخصص زنان مراجعه کنید. همچنین به علت اهمیت سلامت دستگاه تناسلی چکاپ سالیانه را در برنامه خود قرار دهید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!