تاوانکس(Tavanex)

آنتی‌بیوتیک‌ها از داروهای پرمصرفی هستند که در درمان عفونت‌ها توسط پزشک تجویز می‌شوند. یکی از این آنتی‌بیوتیک‌های قابل تجویز قرص تاوانکس است که دردرمان بسیاری از بیماری‌های باکتریایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به گروهی از آنتی‌بیوتیک‌ها (چرک ‌خشک‌ کن‌ها) به نام کینولون‌ها تعلق دارد. این گروه دارویی موجب توقف رشد باکتری‌ها می‌گردد.

لووفلوکساسین با نام تجاری تاوانکس از دسته داروهای آنتی بیوتیک از گروه فلوروکینولون ها می باشد. موارد مصرف تاوانکس عموما برای بیماران مبتلا به ذات الریه، سینه پهلو و عفونت های مزمن پوستی، سینوس، دستگاه مجاری ادرای، کلیه، پروستات و عفونتهای پوستی می باشد.

توجه: به یاد داشته باشید که آنتی‌بیوتیک‌ها از قبیل همین دارو برای درمان عفونت‌های ویروسی نظیر سرماخوردگی و همچنین آنفلوانزا کاربردی ندارند و نه تنها موجب بهبود آن‌ها نمی‌گردند بلکه استفاده از آن‌ها در عفونت‌های ویروسی می‌تواند موجب تقویت سایر باکتری‌های بدن و دشوار گردیدن درمان سایر عفونت‌های باکتریایی می‌گردد.

تاوانکس به صورت قرص (250، 500 و 750 میلی‌گرمی)، انفوزیون و قطره در دسترس می‌باشد. نام دیگر این دارو لووفلوکساسین (Levofloxacin) می‌باشد.

موارد مصرف لووفلوکساسین

لووفلوکساسین در درمان عفونت ها و بیماری های مختلف استفاده می‌شود. در لیست زیر به برخی از شایع ترین کاربردهای آن اشاره شده است:

• انواع مختلف ذات الریه  (پنومونی)
• (سینوزیت) التهاب و عفونت سینوس‌ها
• آنتراکس (سیاه زخم) هم پیشگیری و هم درمان 
• طاعون هم پیشگیری و هم درمان  
• عفونت های مجاری ادراری
• (پروستات مزمن) عفونت و التهاب غده پروستات
• عفونت‌های پوستی
• سل فعال
• برونشیت (عفونت و التهاب برونش های ریه)
• بیماری‌های التهابی لگن
• عفونت‌های کلامیدیا
• عفونت‌های منتقله از راه تماس جنسی(STD)

مکانیسم اثر لووفلوکساسین

لووفلوکساسین باعث شکستگی رشته‌‌های DNAی باکتری می‌شود و به این ترتیب باعث مرگ آن می‌گردد‌.

لووفلوکساسین دارای پوشش گسترده در برابر انواع باکتری های گرم مثبت و گرم منفی(از جمله سودوموناس و پنوموکوک) است.

اشکال دارویی لووفلوکساسین

لووفلوکساسین در فرمهای قرص، آمپول و قطره در ایران موجود است. در زیر به برخی از شایع‌ترین فرم‌ها و نام‌های تجاری لووفلوکساسین در ایران اشاره شده است:

فرم‌های تزریقی (Injection):

• آمپول لووفلوکساسین ۵۰۰ میلی گرم/ ۲۰ سی سی (Levofloxacin 500mg/20mg)
• انفوزیون لووفلوکساسین ۵ میلی گرم/ ۱ سی سی، ۱۰۰ سی سی (Levofloxacin 5mg/1ml, 100 ml)
• ویال لوکس ۵ میلی گرم/ ۱ سی سی، ۱۰۰ سی سی (Levex 5mg/1ml, 100ml)
• ویال لووفلوکساسین ۰.۵٪ ۱۰۰ سی سی (Vial Levofloxacin 0.5% 100ml)
• محلول تزریقی تاوالوسین ۵٪ ۱۰۰ سی سی

قرص (Tablet):

• باکتینون ۲۵۰، ۵۰۰ میلی گرم (Bactinon 250, 500 mg)
• تاوالوسین ۵۰۰، ۷۵۰ میلی گرم (Tavalocin 500, 750 mg)
• تاوانکس ۵۰۰، ۷۵۰ میلی گرم (Tavanex 500, 750 mg)
• لتانکس ۲۵۰، ۵۰۰، ۷۵۰ میلی گرم (Letanex 250, 500, 750 mg)
• تاواسیدال ۵۰۰، ۷۵۰ میلی گرم (Tavacidal 500, 750 mg)
• لویلوکس ۵۰۰ میلی گرم (Levilox 500 mg)
• لووفکت ۵۰۰ میلی گرم (Levofect 500 mg)
• لینوکین ۲۵۰، ۵۰۰ میلی گرم (Lanoxin 250, 500 mg)

قطره چشمی (Eye Drop):

• افتا کوییکس ۵ میلی گرم/ ۱ سی سی، ۰.۵ سی سی و ۵ سی سی (Oftaquix 5mg/1ml, 0.5ml & 5ml)
• لوفلوکسید ۵ میلی گرم/ ۱ سی سی (Levofeloxide 5mg/1ml)

قبل از مصرف لووفلوکساسین

برخی از داروها برای افرادی که شرایط خاصی دارند مناسب نیستند، و بعضی اوقات اگر مراقبت بیشتری انجام شود ممکن است از یک دارو استفاده شود. به این دلایل، قبل از شروع مصرف لووفلوكساسین مهم است كه پزشك شما بداند :

• اگر باردار هستید، برای بارداری تلاش می کنید، یا شیردهی می کنید.
• اگر زیر 18 سال سن دارید.
• اگر تاکنون مشکلی با تاندون های خود به نام التهاب تاندون تجربه کرده اید.
• اگر در نحوه عملکرد کلیه های خود مشکلی دارید.
• در صورت ابتلا به صرع یا هر بیماری دیگری که باعث ایجاد تشنج می شود.
• اگر تا به حال مشکلات سلامت روان داشته اید.
• اگر بیماری قلبی دارید، یا اگر به شما گفته شده است که ضربان قلب غیرمعمول دارید.
• اگر مبتلا به آنوریسم آئورت یا سابقه خانوادگی بیماری آنوریسم هستید.
• اگر شرایطی دارید که باعث ایجاد عضلات خسته و ضعیف می شود، به نام میاستنی گراویس نامیده می شود.
• اگر می دانید که کمبود گلوکز 6-فسفات دهیدروژناز (G6PD) یا همان بیماری فاویسم دارید. این یک بیماری ژنتیکی است که بعد از خوردن غذاهایی مانند باقلا باعث بروز مشکل می شود.
• اگر داروهای دیگری مصرف می کنید. این شامل داروهایی است که شما می توانید بدون نسخه خریداری کنید، و همچنین داروهای گیاهی و مکمل.
• اگر تاکنون واکنش آلرژیک به یک دارو داشته اید. بسیار مهم است که به پزشک خود بگویید اگر بعد از مصرف یک آنتی بیوتیک دیگر کوینولون مشکلی داشته اید (اینها نورفلوکساسین ، افلوکساسین ، سیپروفلوکساسین ، موکسیفلوکساسین و اسید نالیدکسیک نامیده می شوند).

نحوه مصرف لووفلوکساسین یا قرص تاوانکس

• قبل از شروع مصرف قرص ها، جزوه اطلاعات چاپی سازنده را از داخل بسته بخوانید. جزوه تولید کننده اطلاعات بیشتری در مورد لووفلوکساسین به شما می دهد و یک لیست کامل از عوارض جانبی که ممکن است از مصرف آن تجربه کنید.
• دقیقاً همانطور که پزشک به شما گفته است، لووفلوکساسین مصرف کنید. دوز معمول 500 میلی گرم در روز، اگرچه برای برخی از انواع عفونت ، دوز 250 میلی گرم در روز کافی است، و برای برخی دیگر، 500 میلی گرم دو بار در روز مورد نیاز است. برچسب را با دقت بخوانید تا مطمئن شوید که چه دوزی مناسب شماست.
• می توانید قبل یا بعد از غذا لووفلوکساسین مصرف کنید. اگر روزانه یک دوز مصرف می کنید، بهتر است صبح آن را مصرف کنید. اگر روزانه بیش از یک دوز مصرف می کنید، سعی کنید بین دوزها فاصله بیشتری بیندازید – بنابراین در حالت ایده آل، هر 12 ساعت یک قرص مصرف کنید.
• بسیاری از افراد دریافتند که نوشیدن آب به بلع قرص ها کمک می کند. در صورت لزوم می توانید قرص ها را در امتداد خط وسط نصف کنید، اما قرص ها را خرد نکنید یا نجوید.
• از داروهای سوءهاضمه (آنتی اسیدها) یا داروهای حاوی آهن یا روی (مانند قرص های مولتی ویتامین) در طول دو ساعت قبل از مصرف لووفلوکساسین یا در طول دو ساعت پس از مصرف دوز استفاده نکنید. دلیل این امر این است که این داروها در نحوه جذب لوفلوکساسین توسط بدن شما اختلال ایجاد می کنند و از کار کامل آن جلوگیری می کنند.
• اگر دوز مصرف را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نزدیک دوز بعدی بود، دوز فراموش شده را کنار بگذارید. دو قرص را با هم مصرف نکنید تا دوز از دست رفته را جبران کنید.
• حتی اگر احساس می کنید عفونت شما برطرف شده است، تا پایان دوره آنتی بیوتیک را مصرف کنید (مگر اینکه پزشک به شما بگوید). این برای جلوگیری از بازگشت عفونت است. یک دوره درمان معمولاً 7 تا 14 روز طول می کشد. اگر بعد از اتمام دوره قرص هنوز احساس ناخوشایندی دارید، به دکتر خود مراجعه کنید.

عوارض جانبی مصرف لووفلوکساسین

مانند همه داروها لووفلوکساسین نیز می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند. با این وجود بسیاری از افراد هیچ عارضه جانبی نخواهند داشت. ضمناً اگر پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است تشخیص داده که مصرف این دارو بیشتر از مضرات آن به سود شماست.

شایع ترین عوارض جانبی:

• حالت تهوع و استفراغ 
• یبوست و اسهال 
• سردرد
• سرگیجه 
• تنگی نفس 
• درد قفسه سینه 
• تورم و ادم 
• سوء هاضمه 
• درد شکم 
• بی خوابی  
• بثورات پوستی 
• خارش 
• دردهای ماهیچه ای و تاندونی

در صورت داشتن علامت‌های زیر سریعاً مصرف این دارو را متوقف کنید و با پزشک خود مشورت کنید:

علائم کاهش قند خون مثل:

• سردرد 
• گرسنگی 
• تعریق 
• تحریک پذیری 
• سرگیجه 
• حالت تهوع 
• ضربان قلب سریع 
• احساس اضطراب و لرزش

علائم عصبی در بازو، پاها، دست‌ها مثل:

• بی‌حسی، گزگز 
• ضعف
• سوزش
• درد

 تغییرات جدی خلقی، رفتاری، عصبی مثل:

• مشکلات حافظه
• مشکلات تمرکز 
• افکار خودکشی 
• تحریک 
• توهم 
• بدبینی(پارانویا)
• مشکلات خواب

علائم پارگی و آسیب تاندون مثل:

• درد ناگهانی 
• تورم 
• کبودی 
• حساسیت به لمس 
• سفتی 
• مشکلات حرکتی

علائم مشکلات کبدی مثل:

• ادرار تیره 
• مدفوع روشن 
• زردی

علائم افزایش فشار داخل جمجمه ای مانند:

• سرگیجه 
• حالت تهوع 
• مشکلات بینایی 
• درد پشت چشم
• سردرد های شدید

علایم روده ای شدید مثل:

• درد شدید شکم 
• اسهال آبکی که بند نمی‌آید 
• اسهال خونی 

علائم قلبی مانند:

• ضربان قلب سریع و نامنظم 
• تشنج 
• از بین رفتن تعادل 

استفاده از لووفلوکساسین برای دوره های طولانی مدت و مکرر ممکن است منجر به عفونت‌ قارچی شود. در صورت مشاهده های لکه های سفید در دهان(برفک دهان)، تغییر ترشحات واژن یا سایر علائم جدید به پزشک مراجعه کنید.

واکنش آلرژیک شدید:

واکنش آلرژیک شدید با این دارو نادر است ولی در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک مانند:

• کهیر
• تنفس دشوار یا تنگی نفس
• تورم در صورت یا گلو

و یا واکنش شدید پوستی مانند:

•  تب
• درد پوست
• بثورات پوستی قرمز یا بنفش گسترش یابنده
• تاول  
• لایه لایه شدن پوست

سریعا دارو را قطع کرده به اورژانس مراجعه کنید.

لووفلوکساسین می‌تواند باعث عوارض جانبی دیگری نیز شود. در صورت مشاهده هرگونه علائمی که در لیست بالا به آنها اشاره نشده به پزشک خود مراجعه کنید.

موارد احتیاط و هشدارها در مصرف لووفلوکساسین

سابقه حساسیت:

قبل از مصرف لووفلوکساسین اگر به این دارو یا سایر داروهای دسته فلوروکینولون ها(مانند سیپروفلوکساسین، افلوکساسین و غیره) حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

سوابق پزشکی:

قبل از مصرف لووفلوکساسین سابقه پزشکی خود را به پزشک خود اطلاع دهید مخصوصا:

•  مشکلات تاندونی، استخوانی و مفصلی مانند آرتروز
• مشکلات قلبی-عروقی مانند: آنوریسم آئورت، مشکلات گردش خون، تصلب شرایین
• فشار خون بالا 
• بیماری ژنتیکی مانند: سندرم مارفان، سندرم اهلر-دانلوس
• دیابت
• اختلالات عضلانی-عصبی مانند میاستنی گراویس
• بیماری کبدی، کلیوی
• سابقه تشنج یا صرع
• آسیب به سر یا تومورهای مغزی 
• سندروم QT طولانی 
• سطح پایین پتاسیم خون(هیپوکالمی)
• اختلالات روحی و خلقی مثل افسردگی

نور آفتاب:

لووفلوکساسین ممکن است حساسیت شما را نسبت به آفتاب بیشتر کند. در هنگام مصرف این دارو تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض آفتاب خودداری کنید. در صورت آفتاب سوختگی یا تاول های پوستی یا قرمزی فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

واکسیناسیون:

لووفلوکساسین ممکن است باعث شود که واکسن های زنده باکتریایی(مانند واکسن تیفوئید) کارایی مناسب نداشته باشند. در حین استفاده از این دارو مگر به صلاحدید پزشک خود از واکسیناسیون خودداری کنید.

بارداری و شیردهی:

در دوران بارداری، لووفلوکساسین باید فقط در مواردی که به وضوح مورد نیاز است استفاده شود. در اینباره با پزشک خود مشورت کنید.

لووفلوکساسین می‌تواند به شیر مادر منتقل شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

اطفال:

کودکان ممکن است هنگام استفاده از این دارو بیشتر در معرض مشکلات مفصلی، استخوانی و تاندونی باشند. درباره خطرات و مزایا با پزشک صحبت کنید.

سالمندان:

افراد مسن ممکن است در معرض خطر بیشتری برای مشکلات تاندونی(به خصوص در افرادی که از کورتیکواستروئیدهایی مانند پردنیزون یا هیدروکورتیزون استفاده می‌کنند)، طولانی شدن QT و پارگی ناگهانی آئورت باشند.

• لووفلوکساسین ممکن است در برخی از تست های آزمایشگاهی مانند غربالگری ادرار برای مواد مخدر(اپیوئید) تداخل ایجاد کند‌. قبل از دادن آزمایش ادرار، در رابطه با استفاده از لووفلوکساسین به پزشک خود اطلاع دهید.
• در صورت عدم بهبودی علایم طی چند روز از شروع مصرف دارو و یا بدتر شدن آن، با پزشک خود مشورت نمایید.
• از مصرف همزمان داروهای ضد اسید حاوی آلومینیم، کلسیم یا منیزیم، دیدانوزین، مکمل های آهن، سوکرالفیت و روی با این دارو پرهیز نمایید. این داروها باعث جلوگیری از اثر بخشی مناسب لووفلوکساسین می‌گردند. لذا بهترین زمان مصرف این داروها حداقل 2 ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از مصرف لووفلوکساسین است.
•  این دارو ممکن است در برخی افراد باعث حساسیت بیشتر پوست نسبت به نور خورشید شود. تماس با نور خورشید حتی برای دوره‌های کوتاه زمانی ممکن است باعث بروز آفتاب سوختگی شدید، بثورات جلدی، قرمزی، خارش یا سایر تغییرات رنگی پوست گردد. در صورت مشاهده واکنش شدید به نور خورشید، با پزشک خود مشورت نمایید.
•   در صورت بروز بثورات جلدی یا سایر علایم واکنش‌های آلرژیک، مصرف این دارو را قطع نموده و با پزشک خود مشورت نمایید.
•  این دارو ممکن است در برخی افراد باعث بروز گیجی، منگی، خواب آلودگی یا کاهش هوشیاری گردد. لذا ضمن درمان از رانندگی و کار با وسایلی که نیاز به هوشیاری کامل دارد، خودداری نمایید.
•  لووفلوکساسین ممکن است باعث درد، التهاب یا پارگی تاندون شود. در صورت مشاهده این علایم در دست‌ها، شانه‌ها و ساق‌ها، مصرف دارو را قطع نموده و بلافاصله با پزشک تماس حاصل نمایید. از انجام فعالیت‌های ورزشی خودداری نمایید، مگر آن که پزشک دستور داده باشد.
• مصرف این دارو در برخی بیماران دیابتی تحت درمان با انسولین یا داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون، ممکن است باعث هیپوگلیسمی ( اُفت قند خون) گردد. علایم کمی قند خون باید قبل از آن که منجر به بیهوشی گردد، درمان شود. این علایم در افراد مختلف ممکن است متفاوت بوده و شامل خستگی یا ضعف، احساس اضطراب، تاری دید، عرق سرد، اغتشاش شعور، رنگ پریدگی، اشکال در تمرکز، خواب آلودگی، گرسنگی شدید، سردرد، تهوع، عصبانیت، ضربان سریع قلب و لرزش غیر طبیعی می‌باشد. در صورت مشاهده هر یک از این علایم، مصرف دارو را قطع نموده و بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
• مصرف این دارو در بیماران مبتلا به پایین بودن مقدار پتاسیم خون، ممکن است منجر به ضربان تند، کند یا نامنظم قلب گردد.

تداخلات دارویی لووفلوکساسین

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای مصرفی شما را تغییر دهد یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. در این لیست همه تداخلات دارویی احتمالی نوشته نشده است. پس قبل از مصرف لووفلوکساسین لیستی از تمام داروهایی را که استفاده می‌کنید در اختیار پزشک خود قرار دهید. 

نمونه هایی از داروهایی که می‌تواند با لووفلوکساسین تداخل ایجاد کنند، در زیر ذکر شده است:

• داروهای ضد اسید حاوی آلومینیوم و منیزیم 
• داروهای کاهش دهنده قند خون مانند انسولین
• کورتیکو استروئیدها مانند پردنیزولون، هیدروکورتیزون(می‌توانند خطر پارگی و التهاب تاندون را افزایش دهند)
• ملین ها 
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی(NSAID) مانند ایبوبروفن ، دیکلوفناک ، ناپروکسن
• پروبنسید
• داروهای طولانی کننده QT مانند آمیودارون، متادون، اندانسترون، هالوپریدول، دومپریدون
• مکمل‌های دارویی حاوی کلسیم، آهن، روی
• واکسن های زنده باکتریایی مانند ب ث ژ، حصبه
• وارفارین

علائم اوردوز با لووفلوکساسین

اگر از لووفلوکساسین بیش از حد استفاده کردید و علائمی جدی مانند مشکلات تنفسی داشتید سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.

شایع‌ترین علامت اوردوز با لووفلوکساسین سرگیجه شدید است.

اگر فکر می‌کنید مقدار زیادی از این دارو را مصرف کرده‌اید به پزشک  مراجعه کنید‌. اگر علائم شما شدید شد با اورژانس تماس بگیرید.

دوز مصرفی لووفلوکساسین

توجه داشته باشید دوز درمان برای بیماران مختلف بسته به نوع بیماری، پاسخ به درمان و صلاحدید پزشک معالج متفاوت است. اطلاعات زیر فقط دوز معمول دارو را شامل می‌شود اگر دوز مصرفی شما متفاوت است مگر به دستور پزشک معالج خود را تغییر ندهید:

پنومونی(ذات الریه):

دوز معمول ۵۰۰ تا ۷۵۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۷-۱۴ روز

سینوزیت:

دوز معمول ۵۰۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز یا

۷۵۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۵ روز

برونشیت:

دوز معمول ۵۰۰ میلی گرم یک بار در روز برای بیشتر از ۷ روز

سیاه زخم استنشاقی:

دوز معمول ۵۰۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۶۰ روز

عفونت‌های پوستی:

دوز معمول ۵۰۰ تا ۷۵۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۷-۱۴ روز

پروستاتیت مزمن:

دوز معمول ۲۵۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۱۰ روز یا

۷۵۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۵ روز

عفونت مجاری ادراری:

دوز معمول ۲۵۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۱۰ روز یا

۷۵۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۵ روز