درمان زخم با روش PRP

 درمان زخم با روش PRP در واقع همان پلاسمای خون فرد است که پلاکت آن تغلیظ شده است. درمان زخم با روش PRP یکی از روش های نوین درمان زخم است. پلاکت ها حاوی فاکتورهای رشد و سیتوکین ها هستند که می توانند باعث تحریک بهبودی و رشد بافت استخوانی و بافت نرم بشوند.

مکانیسم عمل پلاکت

در زمان آسیب بافتی، پلاکت ها توسط مویرگ های بافت زخم وارد محیط شده و محتویات خود را رها می کنند. هنگام ایجاد زخم یک سری واکنش فیزیولوژیک شامل سه فاز التهاب ، مهاجرت و بلوغ رخ می دهد. در فاز التهابی پلاکت نقش مهمی را دارد به نحوی که با ترشح آدنوزین دی فسفات، فاکتور رشد بافتی بتا ( TGFB) و فاکتورهای رشد پلاکتی یا PDGF باعث حرکت نوتروفیل ها ، مونوسیت ها و فیبروبلاست ها به ناحیه جراحت می گردد.

پلاکت ها سلول های خونی دیسکی شکل و بدون هسته هستندکه در عملکردهای حیاتی متعددی از جمله هموستاز، التهاب ، دفاع ضدمیکروبی میزبان ،رگزایی و ترمیم زخم نقش دارند. اگرچه قبلا تمرکز بر نقش پلاکت ها در انعقاد خون بود ولی اخیرا مشخص شده که بیش از 1100 پروتئین در پلاکت وجود دارد که از آن جمله می توان به فاکتورهای رشد، پیام رسان های سیستم ایمنی و آنزیم ها اشاره کرد که در مراحل مختلف روند ترمیم بافت نقش دارند.

فاکتورهای رشد پس از ترشح، باعث افزایش میتوزسلولی، افزایش تولید کلاژن، آغاز رشد عروق و القای تکامل سلول ها می شوند.

سه عملکرد PRP در مکانیسم ترمیم بافتی

الف) مهار رهاسازی سیتوکین ها از ماکروفاژها، بهبود ترمیم و بازسازی بافت با محدود ساختن التهاب

ب) پیشبرد رشد مویرگ های جدید

ج) تسریع اپیتلیالیزه شدن در زخم های مزمن روند ترمیم زخم

از آنجایی که درمان زخم با روش PRP باعث تسهیل در ترمیم بافت نرم می شود از آن به عنوان ماده کمکی در گرافت بافت های همبند، گرافت کام، گرافت لثه، پوشاندن زخم پا، محل پذیرنده و اهداکننده پیوند پوست و گرافت چربی درم استفاده می شود.

روش تهیه پلاکت غنی شده

لخته خون طبیعی حاوی 94 درصد گلبول قرمز، 6 درصد پلاکت و کمتر از 1درصد گلبول سفید است در حالی که PRP حاوی 94 درصد پلاکت و 5 درصد گلبول قرمز و سفید می باشد. البته درصد این اجزا بسته به روش تهیه و کیت مورد استفاده کمی متغیر است.

دو روش آماده سازی پلاکت تایید شده است. وجه مشترک این دو روش این است که از رگ های محیطی بیمار مقداری خون گرفته شده و سپس بوسیله دستگاه سانتریفوژ ، سلول های خون و پلاکت ها از آن جدا می شوند. مقدار پلاکت ها در خون انسان حدود 200000 عدد در هر میکرولیتر می باشد، در پلاسمای پی آر پی مقدار آن به 4 الی 5 برابر رسانده می شود.  پلاکت های جمع آوری شده در روش PRP توسط ترومبین و کلسیم کلرید فعال شده اند که باعث انتشار عوامل ذکر شده از آلفا گرانول ها می شوند.

کاربرد های PRP

یکی از کاربردهای درمان زخم با روش PRP درمان زخم های مزمن می باشد. دیگر زمینه های استفاده از PRP شامل :

• دندانپزشکی
• جراحی های فک و صورت
• ارتوپدی و جراحی تروما
• جراحی زیبایی و پلاستیک
• جراحی ستون فقرات
• جراحی پیوند قلب
• سوختگی

برخی عوامل کاهنده کیفیت پلاکت استخراج شده

• کشیدن خون با لوله های خلا یا سرسوزن کوچک
• استفاده از سدیم سیترات در ظرف جمع آوری خون به عنوان عامل ضدانعقادی که باعث نوعی مرگ سلولی می شود.
• کالیبره نبودن دستگاه سانتریفیوژ

نکاتی در مورد استفاده از درمان زخم با روش PRP

• روند تهیه PRP را همیشه در شرایط استریل انجام دهید.
• هنگام تزریق، مایع را در خارج از محدوده ضایعه تزریق نکنید.
• به منظور جلوگیری از فعال سازی پلاکت ها، با ملایمت با فرآورده PRP  کارکنید.
• قبل از تزریق، PRP مانند سایر روش های درمانی باید در مورد روش کار و مزایا و خطرات بالقوه آن به بیمار ، اطلاعات کامل را ارائه دهید.
• عفونت، خونریزی و آسیب بافت نرم از خطرات مرتبط با این روش درمانی است.
• بطور کلی در شرایطی که نشانه های عفونت یا التهاب موضعی یا سابقه بدخیمی وجود دارد از PRP استفاده نکنید.
• انتظارات کوتاه مدت و دراز مدت درمانی را به بیمار گوشزد کنید.
• از آنجا که تزریق PRP باعث التهاب موضعی می شود، پس از انجام تزریق، بروز درد مورد انتظار است.