فشار خون بالا، قاتل خاموش را بشناسید (علائم و علل فشار خون بالا و پایین)

وقتی فشار خون افزایش یابد، فعالیت قلب بسیار بالا می رود و  آسیب های جدی به رگ ها وارد می کند. درمان نشدن این مشکل در طولانی مدت باعث بروز مشکلات قلبی، سکته و مشکلات کلیوی می شود. از هر ۵ نفر، ۱ نفر از داشتن آن بی خبر است. این بیماری اگر درمان نشود در درون بدن آرام به قلب، ریه، رگهای خونی، مغز و کلیه ها آسیب می رساند.

✅ تایید شده توسط دنیای زخم

فشار خون نرمال چقدر است؟

فشار خون نرمال معمولاً به صورت دو عدد بیان می‌شود: فشار سیستولی (عدد بالایی) و فشار دیاستولی (عدد پایینی). اما در حالت عادی، فشار خون نرمال برای بزرگسالان حدود 120/80 میلی‌متر جیوه در نظر گرفته می‌شود که البته با توجه به سن و سطح فعالیت افراد در ارتباط است و ممکن است متغیر باشد.

اگر فشار خون فرد کمتر از 120/80 میلی‌متر جیوه باشد، باز هم نرمال یا ایده‌آل است. با این حال، اگر فشار سیستولی به بالای 130 یا فشار دیاستولی به بالای 80 برسد، ممکن است فرد در معرض فشار خون بالا (Hypertension) قرار گیرد که باید تحت درمان قرار گیرند.

از طرفی دیگر، فشار خون خیلی پایین (کمتر از 90/60) نشان می‌دهد که فرد دچار افت فشار خون (Hypotension) است. اگر در چنین موقعیتی هستید، به دکتر مراجعه کنید.

Your blood pressure doesn’t stay the same at all times. It changes based on what you’re doing. When you’re exercising or excited, your blood pressure goes up. When you’re resting, your blood pressure is lower.

Your blood pressure can also change because of your:

Age
Medications you take
Changes in position

فشار خون شما همیشه ثابت نمی‌ماند. بسته به کاری که انجام می‌دهید تغییر می‌کند. وقتی ورزش می‌کنید یا هیجان‌زده هستید، فشار خون شما بالا می‌رود. وقتی استراحت می‌کنید، فشار خون شما پایین‌تر است.

فشار خون شما همچنین می‌تواند به دلایل زیر تغییر کند:

سن

داروهایی که مصرف می‌کنید

تغییر در موقعیت

my.clevelandclinic.org

بهترین مواد غذایی رقیق کننده خون را بشناسید + چند روش‌ طبیعی

علائم فشار خون بالا و پایین چیست؟

فشار خون بالا و پایین هر کدام بر بدن تاثیر منفی می‌گذارند؛ برای اینکه بدانید که به کدام یک از این بیماری‌ها مبتلا هستید، باید ببینید که به کدام یک از علائم این بیماری‌های دچار هستید.

بسیاری از افراد فشار خون بالا (هایپرتنشن) را قاتل خاموش می‌نامند، چون علامت خاصی ندارد و اگر درمان نشود، به مشکلات جدی مانند سکته مغزی یا حمله قلبی منجر خواهد شد. از سوی دیگر، اگر با ضعف، سرگیجه و حتی از دست دادن هوشیاری روبرو هستید، احتمالا به فشار خون پایین (هایپوتنشن) مبتلا هستید. در زیر، فهرستی از علائم این دو حالت آورده شده است:

علائم فشار خون بالا (هایپرتنشن)

علامت	توضیحات
سردرد	ممکن است سردردهای شدید و مکرر رخ دهد.
سرگیجه	احساس سرگیجه یا عدم تعادل.
تنگی نفس	مشکل در تنفس، به خصوص در فعالیت‌های بدنی.
خونریزی بینی	ممکن است به طور ناگهانی خونریزی بینی رخ دهد.
تاری دید	دید غیر واضح و تاری در بینایی.
درد قفسه سینه	احساس درد یا فشار در قفسه سینه.
احساس خستگی	خستگی مفرط و احساس بی‌حالی.

علائم فشار خون پایین (هایپوتنشن)

علامت	توضیحات
سرگیجه	احساس سرگیجه به خصوص هنگام برخاستن.
ضعف	احساس ضعف و بی‌حالی عمومی.
خستگی	خستگی مداوم و عدم انرژی.
تاری دید	ممکن است در زمان ایستادن یا نشستن به طور ناگهانی تاری دید ایجاد شود.
تعریق زیاد	عرق کردن بیش از حد در شرایط عادی.
حالت تهوع	احساس حالت تهوع یا دل‌درد.
سردی اندام‌ها	احساس سردی در دست‌ها و پاها.

تغذیه در دیابت، راهنمای جامع پیشگیری از عوارض

عوامل موثر بر فشار خون کدامند؟

فشار خون تحت تأثیر عوامل متعددی تغییر می‌کند. این عوامل عبارتند از:

عوامل ژنتیکی: اگر در خانواده خود، افرادی هستند که با فشار خون درگیر هستند، توجه کنید که احتمال اینکه به این بیماری مبتلا شوید، وجود دارد. سابقه خانوادگی فشار خون بالا یک عامل خطر مهم به شمار می‌رود.

سن: با افزایش سن، خطر ابتلا به فشار خون بالا در افراد افزایش می‌یابد.

سبک زندگی: هرچه نمک بیشتر مصرف کنید، رژیم غذایی ناسالم و چرب داشته باشید و کم تحرک‌تر باشید، احتمال ابتلا به فشار خون افزایش می‌یابد. از الکل و دخانیات پرهیز کنید تا به این بیماری مبتلا نشوید.

وزن بدن: چاقی یکی دیگر از عوامل موثر در ابتلا به فشار خون است، با ورزش و فعالیت روزمره از این بیماری جلوگیری کنید.

استرس: اضطراب و استرس مزمن روی افزایش فشار خون اثرگذارند، پس آرامش خود را حفظ کنید.

دارو و عوامل محیطی: برخی داروها مانند قرص‌های ضدبارداری، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، و برخی داروهای سرماخوردگی می‌توانند روی افزایش فشار خون موثر باشند و باعث افزایش آن شوند. جالب است بدانید که آلودگی هوا و صدا نیز روی فشار خون اثرگذار هستند.

بیماری‌ها: بیماری‌های کلیوی، دیابت، تیروئید و… روی افزایش فشار خون تاثیر دارند. کمبود پتاسیم، منیزیم و کلسیم در رژیم غذایی نیز ممکن است منجر به افزایش فشار خون شود.

این بیماری چه عوارضی دارد؟

وقتی فشار خون بالا داشته باشیم و درمانش نکنیم، بدن‌مون می‌تونه درگیر مشکلات جدی بشه! 😱 بیا ببینیم چه بلایی ممکنه سرمون بیاد:

قلب و عروق ❤️

• حمله قلبی 💥: قلب بیچاره زیر فشار زیاد خسته میشه و یهو از کار می‌افته!
• نارسایی قلبی 💔: قلب دیگه نمی‌تونه خوب پمپاژ کنه و کم میاره
• سکته مغزی 🧠💫: مغز بدون اکسیژن می‌مونه و ممکنه بخش‌هایی ازش آسیب ببینه

چشم‌ها 👁️

• تاری دید و مشکلات بینایی 👓
• آسیب به شبکیه که می‌تونه حتی منجر به نابینایی بشه! 😰

کلیه‌ها

• کلیه‌ها کم‌کم آسیب می‌بینن و نمی‌تونن خوب کار کنن 🚽
• در موارد شدید، ممکنه به نارسایی کلیه برسه و نیاز به دیالیز پیدا کنیم 😢

رگ‌های خونی 🩸

• رگ‌ها سفت و سخت میشن (تصلب شرایین) 🪨
• ممکنه آنوریسم ایجاد بشه (یعنی رگ باد کنه و بترکه!) 💥

مغز و سیستم عصبی 🧠

• مشکلات حافظه و تمرکز 🤔
• افزایش خطر زوال عقل و آلزایمر 😵‍💫

خواب 😴

• آپنه خواب و خروپف شدید 💤
• بی‌خوابی که خستگی روزانه میاره 🥱

زندگی روزمره 🏠

• سردرد‌های مکرر و شدید 🤕
• خستگی مداوم که نمیذاره از زندگی لذت ببریم 🧟‍♂️
• تاثیر روی روابط زناشویی 💑

خبر خوب اینه که با کنترل فشار خون، میشه جلوی خیلی از این عوارض رو گرفت! 🎉 ورزش منظم 🏃‍♀️، رژیم غذایی سالم 🥗، کم کردن نمک 🧂، ترک سیگار 🚭 و مصرف داروها طبق دستور پزشک 💊 می‌تونه کمک بزرگی باشه! مراقب خودت باش عزیز دل! ❤️‍🩹

هر چیزی که باید درباره نمک یددار بدانید! (پاسخ به شایعات رایج)

چگونه فشار خون غیرطبیعی را تشخیص دهیم؟

فشار خون عبارت است از نیرویی که خون هنگام عبور از شریان‌ها به دیواره‌های آن‌ها وارد می‌کند. برای اندازه‌گیری فشار خون از دو عدد استفاده می‌کنیم:

• فشار سیستولیک (عدد بالا): نشان‌دهنده‌ فشار خون هنگام تپش قلب.
• فشار دیاستولیک (عدد پایین): نشان‌دهنده‌ فشار خون در هنگام استراحت قلب.

فشار خون غیرطبیعی به دو دسته تقسیم می‌شود:

1. فشار خون بالا (Hypertension): فشار خون سیستولیک بالاتر از ۱۳۰ میلی‌متر جیوه یا فشار دیاستولیک بالاتر از ۸۰ میلی‌متر جیوه.
2. فشار خون پایین (Hypotension): فشار خون سیستولیک پایین‌تر از ۹۰ میلی‌متر جیوه یا فشار دیاستولیک پایین‌تر از ۶۰ میلی‌متر جیوه.

نحوه تشخیص فشار خون غیرطبیعی

تشخیص فشار خون غیرطبیعی تنها از طریق اندازه‌گیری منظم فشار خون امکان‌پذیر است. در ادامه، جدولی قرار داده‌ایم که می‌توانید با آن، فشار خون غیر طبیعی را تشخیص دهید:

نوع فشار خون	سیستولیک (mm Hg)	دیاستولیک (mm Hg)	نحوه تشخیص
فشار خون طبیعی	کمتر از 120	کمتر از 80	اندازه‌گیری با دستگاه فشارسنج به‌طور منظم
فشار خون بالا (مرحله 1)	130–139	80–89	دو یا چند اندازه‌گیری بالای این مقادیر در زمان‌های مختلف.
فشار خون بالا (مرحله 2)	140 یا بیشتر	90 یا بیشتر	فشار خون مداوم یا بیش از این مقادیر در چندین اندازه‌گیری.
فشار خون بحرانی	180 یا بیشتر	120 یا بیشتر	مراجعه فوری به پزشک؛ ممکن است نیاز به بستری باشد.
فشار خون پایین	کمتر از 90	کمتر از 60	علائم بالینی+اندازه‌گیری فشار خون

توجه: پزشک این موارد را بررسی می‌کند تا از تشخیص درست اطمینان حاصل کند و سپس نتیجه آن را به شما اعلام خواهد کرد.

کنترل فشار خون

همانطوری که می‌دانید، این بیماری ضررهای بسیاری برای بدن دارد، پس بهتر است که هر چه زودتر نسبت به کنترل و یا پیشگیری از آن اقدام کنید. روش‌های کنترل بسته به نوع فشار خون، شرایط فردی و شدت بیماری متفاوت است، اما با اصلاح سبک زندگی امکان پذیر است. در پایین، جدولی برای کنترل این بیماری قرار دادیم:

نوع فشار خون	روش‌های غیر دارویی	درمان دارویی (در صورت نیاز)
فشار خون بالا	– کاهش مصرف نمک (کمتر از 5 گرم در روز)	– دیورتیک‌ها: دفع سدیم اضافی از بدن
	– رژیم غذایی سالم (رژیم DASH: میوه، سبزی، آجیل و کاهش چربی‌های اشباع)	– مهارکننده‌های ACE: کاهش مقاومت عروق خونی
	– ورزش منظم حداقل 30 دقیقه در روز (پیاده‌روی، دویدن، شنا)	– مسدودکننده‌های کانال کلسیم: شل کردن ماهیچه‌های عروق
	– کاهش وزن و حفظ وزن ایده‌آل	– بتابلاکرها: کاهش ضربان قلب و کاهش فشار خون
	– کاهش استرس از طریق آرام‌سازی (مدیتیشن، یوگا)
	– ترک سیگار و کاهش مصرف الکل
فشار خون پایین	– مصرف مایعات کافی روزانه (آب و مایعات)	– فلودروکورتیزون: افزایش حجم خون
	– افزایش مصرف نمک (با نظر پزشک)	– میدودرین: انقباض عروق خونی برای افزایش فشار خون
	– خوردن وعده‌های غذایی کوچک و مکرر (جلوگیری از افت ناگهانی فشار خون)
	– اجتناب از تغییر حالت ناگهانی (به‌آرامی بلند شدن از حالت نشسته یا خوابیده)
	– استفاده از جوراب‌های واریس برای کاهش تجمع خون در پاها

سوالات متداول