زخم های وریدی و شریانی چه تفاوت هایی با هم دارند؟
زخم های وریدی و شریانی هر دو نوعی از زخم‌های مزمن هستند که به دلیل مشکلات مختلف در عروق خونی ایجاد می‌شوند. این زخم‌ها تاثیر زیادی بر زندگی افراد داشته و ممکن است کیفیت زندگی فرد را کاهش دهند. اما این دو نوع زخم ویژگی‌ها و دلایل ایجاد متفاوتی دارند که در این مقاله به صورت مفصل به آنها خواهیم پرداخت.
فهرست محتوا
تفاوت زخم های وریدی و شریانی در چیست؟
زخم های شریانی و وریدی دو نوع از زخم های باز هستند که بر روی بدن به وجود می آیند ؛ این زخم ها اغلب در اندام های تحتانی مانند پاها تشکیل می شوند.
به دلیل فقدان جریان خون به بافت، زخم های شریانی در نتیجه صدمه به عروق ایجاد می شوند . زخم های وریدی از آسیب به رگ ها ، ناشی از بازگشت ناکافی خون به قلب ایجاد می شوند.
بر خلاف سایز زخم ها ، ترمیم و درمان این نوع زخم ها ماه ها به طول می انجامد . با اینکه این دو نوع زخم شباهت هایی با یکدیگر دارند اما برای اطمینان از بهبودی کامل و سریع نیازمند روش های درمانی متفاوت هستند.
در جدول زیر، تفاوت‌های اصلی بین زخم های وریدی و شریانی را به صورت خلاصه ذکر کرده‌ایم:
| عنوان | زخم‌های وریدی | زخم‌های شریانی |
|---|---|---|
| علت ایجاد زخم | نارسایی وریدی مزمن و ناتوانی در بازگشت خون به قلب | کاهش خون‌رسانی به دلیل انسداد یا تنگی شریان‌ها |
| محل وقوع | قسمت‌های داخلی پاها و قوزک‌ها، به‌ویژه در نواحی پایین‌تر بدن | قسمت‌های دورتر از قلب، مانند انگشتان پا و پاها |
| ظاهر زخم | سطحی، گشاد و با لبه‌های نامنظم | عمیق، با لبه‌های مشخص و معمولاً دارای بافت نکروتیک |
| علائم همراه | ورم، تغییر رنگ پوست، و درد کمتر | درد شدید، رنگ‌پریدگی پوست، سردی اندام‌ها |
| روش‌های درمان | استفاده از باندهای فشاری و مدیریت ورم؛ مراقبت از پوست؛ درمان‌های جراحی برای اصلاح نقص‌های وریدی | افزایش جریان خون شریانی با جراحی (بای‌پس یا آنگیوپلاستی)، استفاده از داروها برای کاهش لخته‌سازی و مدیریت بیماری‌های زمینه‌ای |
مطلب ویژه: کلینیک زخم
زخم‌های وریدی
زخم‌های وریدی معمولا به دلیل اختلال در گردش خون و نقص در عملکرد دریچه‌های وریدی ایجاد می‌شوند. این زخم‌ها بیشتر در نواحی پایین بدن، به ویژه در قسمت داخلی پاها و قوزک‌ها، ظاهر می‌شوند.
علل اصلی بروز زخم‌های وریدی، نارسایی وریدی مزمن و فشار در وریدها است که به دلیل عدم بازگشت مناسب خون به قلب، در رگ‌های خونی تجمع پیدا می‌کند و باعث ایجاد زخم خواهد شد.
زخم‌های شریانی
زخم‌های شریانی در بیشتر مواقع به دلیل اختلال در جریان خون شریانی ایجاد می‌شوند. این امر به دلیل آترواسکلروز (تصلب شریان‌ها) یا انسداد شریان‌ها رخ می‌دهد. اما بیشتر در قسمت‌های دورتر از قلب، مانند انگشتان پا، پاشنه‌ها و قسمت‌های پایین‌تر پاها، ظاهر می‌شوند.
و
ویژگی‌ها و علائم
زخم‌های وریدی همیشه با ظاهر گشاد و سطحی همراه هستند و لبه‌های نامنظمی دارند. اطراف این زخم معمولا تغییر رنگ داده و به رنگ‌های قهوه‌ای، سیاه یا زرد در می‌آید. این در حالی است که زخم‌های شریانی معمولا زخم‌های کوچک، عمیق و با لبه‌های مشخص هستند و اطرافشان نیز براق، نازک و خشک به نظر می‌رسد.
علائم همراه با زخم‌های وریدی شامل موارد پایین می‌شود:
- احساس سنگینی و خستگی در پاها
- ورم و تغییرات رنگ پوست
در حالی که این علائم برای زخم‌های شریانی شامل این موارد هستند:
- درد شدید به ویژه در هنگام فعالیت یا شب‌ها
- سردی اندام‌ها و رنگ‌پریدگی پوست
مطلب ویژه: زخم سوختگی
روش‌های درمان
پزشکان برای درمان زخم‌های وریدی از باندهای فشاری یا جوراب‌های فشاری استفاده می‌کنند تا گردش خون بهبود یابد. بیماران می‌توانند برای بهبود وضعیت زخم از داروهای ضد التهابی یا ضدعفونی‌کننده نیز استفاده کنند. در برخی موارد نیز می‌توان با جراحی به اصلاح نقص‌های وریدی و بهبود جریان خون کمک کرد.
برای درمان زخم‌های شریانی از افزایش جریان خون شریانی استفاده می‌شود و به جراحی‌هایی نظیر بای‌پس شریانی، آنگیوپلاستی یا داروهایی که به بهبود جریان خون و کاهش تشکیل لخته‌ها کمک می‌کنند، نیاز خواهید داشت. شما می‌توانید با کنترل بیماری‌هایی نظیر فشار خون بالا و دیابت از بروز چنین زخم‌هایی جلوگیری کنید.
| نوع زخم | روش‌های درمانی |
|---|---|
| زخم‌های وریدی | – استفاده از باندهای فشاری یا جوراب‌های فشاری برای بهبود گردش خون و جلوگیری از ایجاد زخم‌های جدید |
| – مراقبت از پوست و استفاده از داروهای ضد التهابی یا ضدعفونی‌کننده | |
| – درمان‌های جراحی در صورت نیاز برای اصلاح نقص‌های وریدی و بهبود گردش خون | |
| زخم‌های شریانی | – افزایش جریان خون شریانی از طریق بای‌پس شریانی یا آنگیوپلاستی |
| – استفاده از داروها برای بهبود جریان خون و کاهش تشکیل لخته‌ها | |
| – درمان‌های دارویی برای کنترل بیماری‌های زمینه‌ای مثل فشار خون بالا و دیابت | |
| – جراحی برای ترمیم یا باز کردن شریان‌های مسدود در موارد شدید |
اهمیت تشخیص دقیق
تشخیص صحیح بین زخم‌های وریدی و شریانی از اهمیت بسیاری برخوردار است چون همانطوری که در بالا به آنها اشاره کردیم، هر یک از این زخم‌ها علائم، مشخصات و درمان‌های متفاوتی دارند. با تشخیص نادرست امکان دارد که وضعیت بیمار حتی بدتر از قبل شود.
پزشک می‌تواند برای تشخیص دقیق‌تر، از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی داپلر یا آنژیوگرافی استفاده کند و جریان خون بیمار را بررسی کند.
مطلب ویژه: درمان زخم جراحی
پیشگیری و مراقبت
همیشه بهتر است قبل از بروز بیماری‌ها به فکر پیشگیری از آنها باشیم. خوب است بدانید که بروز زخم‌های وریدی و شریانی اهمیت ویژه‌ای داشته و بسیاری از پزشکان برای درمان و مراقبت از بیمار از جوراب‌های فشاری استفاده می‌کند. ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت می‌تواند به کاهش احتمال بروز زخم کمک کند.
با کنترل عوامل خطرسازی مانند فشار خون بالا و دیابت می‌توانید در پیشگیری از زخم‌های شریانی موثر واقع شوید. فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری یا تمرینات تقویتی پا در بهبود جریان خون در پاها و تقویت عضلات وریدی کمک‌کننده خواهند بود.
اگر شغلتان جوری است که باید چندین ساعت پی در پی پشت میز بنشینید، حتما هر از چند گاهی پاهای خود را حرکت دهید تا گردش خون به درستی انجام شود و خون در رگ‌ها ثابت باقی نماند. نکته مهم دیگر این است که سیگار کشیدن باعث کاهش جریان خون و آسیب به دیواره شریان‌ها می‌شود. پس به راحتی می‌توانید با ترک سیگار به بهبود سلامت قلب و عروق کمک کنید.
کاهش وزن اضافی با رژیم غذایی و ورزش می‌تواند به بهبود جریان خون کمک کند. آسپرین یا واژگارها نیز برای کاهش تشکیل لخته خون و جلوگیری از انسداد شریان‌ها توصیه می‌شود.
سوالات متداول
زخم‌های وریدی چگونه ایجاد می‌شوند؟
زخم‌های وریدی هنگامی ایجاد می‌شوند که در آن خون به درستی از پاها به قلب بازنمی‌گردد که در نهایت منجر به آسیب به پوست و بافت‌های زیرین می‌گردد.
چطور می‌توان از زخم‌های وریدی پیشگیری کرد؟
کاهش وزن و فعالیت بدنی، استفاده از جوراب فشاری به خصوص برای افرادی که در معرض خطر هستند، بالا بردن پاها هنگام استراحت و کنترل فشار خون و دیابت.
درمان زخم‌های شریانی چگونه است؟
مراقبت از زخم با استفاده از پانسمان‌های خاص، کنترل درد با داروهای مسکن، جراحی برای بهبود جریان خون.
آیا زخم‌های وریدی و شریانی به راحتی درمان می‌شوند؟
زخم‌های وریدی با درمان‌های غیرجراحی و زخم‌های شریانی با عمل جراحی و درمان‌های تخصصی درمان خواهند شد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!